ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ ΑΠΡΙΛΙΟΥ - ΜΑΪΟΥ 2023

 ΟΙ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΜΑΣ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΔΙΑΚΟΠΗ ΛΟΓΩ ΠΑΣΧΑ ΣΥΝΕΧΙΖΟΝΤΑΙ ΣΤΗΝ ΑΙΘΟΥΣΑ ΜΑΣ ( Β.ΡΟΥΦΟΥ 88 ),ΩΣ ΕΞΗΣ :

Δευτέρα 24 Απριλίου ώρα 6.00 μ.μ.

Ομιλία από τον πρωτοπρεσβύτερο π. Παναγιώτη Ταρσινό 

με θέμα: " Οι ευχές και οι προσευχές στη ζωή μας ".

Δευτέρα 1 Μαΐου  - Αργία λόγω Πρωτομαγιάς 

Δευτέρα 8 Μαΐου ώρα 6.00 μ.μ.

ΟΜΙΛΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΜΕΛΟΣ ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΜΑΣ, ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΓΕΩΡΓΙΟ ΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟ ΜΕ ΘΕΜΑ:

 " Ο ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ ΑΓΩΝΑΣ "

Τετάρτη 10 Μαΐου ώρα 6.00 μ.μ.

Συνάντηση προσκυνητών Αγίου Όρους για οδηγίες και πληροφορίες σχετικά με το προσκύνημα της 13ης Μαΐου.Αυτή θα είναι καί η τελευταία εκδήλωση του Συνδέσμου μας για την φετινή περίοδο.

Σάββατο 13 Μαΐου ώρα 6.00 π.μ.(πρωί).

Αναχώρηση προσκυνητών Αγίου Όρους από το άνω μέρος της Πλατείας Γεωργίου Α' με πούλμαν για το Άγιον Όρος.

ΕΚ ΤΟΥ Δ.Σ.

“Ο γερο- Θωμάς και το Χριστός Ανέστη των κεκοιμημένων πατέρων…”

 

“Ο γερο- Θωμάς και το Χριστός Ανέστη των κεκοιμημένων πατέρων…”

Επί Ηγουμενίας (1920–1955;) του Αρχιμανδρίτου Σεραφείμ Πανταζάτου (1886–1960), ο οποίος καταγόταν από το χωριό Καλάτα της Κεφαλλονιάς, το Άγιον Πάσχα του έτους 1935, όταν όλοι οι πατέρες και οι αδελφοί της Μονής του Αγίου Παύλου στο Άγιον Όρος –τότε, εξήντα τον αριθμό– βγήκαν έξω στον προαύλιο χώρο, όπως ορίζει η παράδοση του λατρευτικού τυπικού για να κάνουν την Ανάσταση του Χριστού.

Μετά το ιερό Ευαγγέλιο της Ανάστασης και τον καθιερωμένο εναρκτήριο παιάνα της αναστάσιμης ακολουθίας, το «Χριστός Ανέστη», ο Καθηγούμενος π. Σεραφείμ γύρισε και είπε σ’ ένα από τα πιο αγαθά, απλά και πιστά γεροντάκια της Μονής του και, όπως αποδείχθηκε αργότερα, στον ολοπρόθυμο εργάτη της αγίας υπακοής, τον Γερο-Θωμά (Σιδερίδη, από την Τρίπολη της Τραπεζούντας, 1881–1949): 

–Γερο-Θωμά πήγαινε, σε παρακαλώ, κάτω στο οστεοφυλάκιο να πεις και στα οστά των εκεί οσίων πατέρων μας το «Χριστός Ανέστη»!…

Ο Γερο-Θωμάς, πρόθυμος, χωρίς να σκεφτεί καθόλου μέσα του το «πού» θα πάει, «τι» θα πει και «τι» θα κάνει, γύρισε και είπε αυθόρμητα:

–Νά ’ναι ευλογημένο, Γέροντα!…

Και αμέσως ξεκίνησε και πήγε στο κοιμητήριο έξω από το Μοναστήρι.

Καθώς έφθασε εκεί στα οστά των πατέρων, απευθύνθηκε προς αυτά μεγαλόφωνα, λέγοντας από καρδιάς:

–Ο Ηγούμενος με έστειλε να σας πω το «Χριστός Ανέστη», πατέρες και αδελφοί!… «Χριστός Ανέστη», λοιπόν!…

Αμέσως τότε, όλα τα οστά ταυτόχρονα έτριξαν και αναπήδησαν από χαρά και αγαλλίαση! Μάλιστα δε, μια κάρα σηκώθηκε και πετάχτηκε ίσαμε ένα μέτρο ψηλά πάνω από τη σωρό των οστών και ανταπάντησε στον αναστάσιμο χαιρετισμό του απλού και αγαθού Γερο-Θωμά, λέγοντας:

«Αληθώς ανέστη ο Κύριος!».

Μετά από αυτό το φρικτό και εξαίσιο γεγονός, απλώθηκε πάλι εκείνη η βαθειά, κοιμητηριακή σιγή, σκεπάζοντας με μια υπερκόσμια στοργή όλα τα οστά των Αγιοπαυλιτών πατέρων, καθώς και τον γύρω τόπο όπως και πρώτα.

Ο Γερο-Θωμάς, χωρίς δεύτερο λογισμό, με ανεξέταστη διάθεση, σαν αγαθός, απράγμων, απλός και άκακος χαρακτήρας που ήταν, ο ίδιος θεώρησε πολύ «φυσικό» αυτό το φοβερό γεγονός και επέστρεψε πίσω στο Μοναστήρι του Αγίου Παύλου, απροβλημάτιστος, ήσυχος και ατάραχος. Κατόπιν, στην ερώτηση του Ηγουμένου για το τι ακριβώς έγινε, εξιστόρησε με μακαρία απλότητα όλα όσα είδε και άκουσε εκεί στο οστεοφυλάκιο των οσίων πατέρων.

Με το που άκουσαν όλοι οι άλλοι πατέρες τα γενόμενα, έφριξαν! Κι όλοι τους, μ’ ένα στόμα και με μια φωνή, δόξασαν και μεγάλυναν τον Άγιο Θεό, που η αγία και αμώμητη Ορθόδοξη Πίστη μας, πραγματικά, είναι τόσο εκπληκτικά ζωντανή, μα και τόσο φοβερά αληθινή!

Το μέγα Γεροντικόν

ΤΡΙΤΗ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ : ΛΙΤΑΝΕΙΑ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΤΗΣ ΠΟΡΤΑΪΤΙΣΣΑΣ

 

Μέσα σε κλίμα Αναστάσιμης χαράς και σύμφωνα με την Αγιορείτικη παράδοση, γιορτάσθηκε την Τρίτη ημέρα της Διακαινησίμου, η κατά θαυμαστό τρόπον εύρεση της θαυματουργού εικόνος της Παναγίας της Πορταϊτίσσης στην Ιερά Μονήν των Ιβήρων - Αγίου Όρους.

Πλήθος ευλαβών προσκυνητών από πολλά μέρη της υφηλίου, προσήλθαν και εφέτος με ευλάβεια πολλή για να λάβουν τη χάρη και την ευλογία της Παναγίας της Πορταϊτίσσης.

Η θαυματουργή Πορταΐτισσα, η εξέχουσα μεταξύ των θεομητορικών εικόνων του Αγίου Όρους, ήταν αρχικά φυλαγμένη, καθώς διασώζει η παράδοση, στη μικρασιατική Νίκαια. Εκεί, μία ευσεβής γυναίκα με τον μοναχογιό της, την είχαν τοποθετήσει μέσα στην ιδιόκτητη εκκλησία τους και την τιμούσαν.

Στα χρόνια της δεύτερης εικονομαχίας βασιλικοί κατάσκοποι ανακάλυψαν την εικόνα και απείλησαν τη γυναίκα πως θα τη σκοτώσουν αν δεν τους δωροδοκήσει. Εκείνη υποσχέθηκε ότι την επομένη θα τους έδινε τα χρήματα. Τη νύχτα εκείνη, αφού προσευχήθηκε μπροστά στην εικόνα, τη σήκωσε με ευλάβεια, κατέβηκε στην παραλία και την έριξε στη θάλασσα λέγοντας:

– Δέσποινα Θεοτόκε, εσύ έχεις τη δύναμη κι εμάς να διασώσεις από την οργή του Βασιλιά, αλλά και την εικόνα σου από τον καταποντισμό.

Τότε πραγματικά έγινε κάτι θαυμαστό. Η θαυματουργή εικόνα στάθηκε όρθια στα κύματα και κατευθύνθηκε προς τη δύση. Συγκινημένη η γυναίκα από το γεγονός γυρίζει στον γιο της και του λέει:

– Εγώ, παιδί μου, για την αγάπη της Παναγίας είμαι έτοιμη να πεθάνω. Εσύ να φύγεις. Να πας στην Ελλάδα.

Χωρίς αργοπορία το παιδί ετοιμάστηκε και ξεκίνησε για τη Θεσσαλονίκη, κι από κει για τον Άθωνα, όπου μόνασε. Σαν μοναχός ασκήτεψε στον τόπο, όπου αργότερα ιδρύθηκε η μονή Ιβήρων. Αυτό ήταν οικονομία Θεού, γιατί έτσι πληροφορήθηκαν οι άλλοι μοναχοί το ιστορικό της θαυματουργής εικόνας.

Πέρασε καιρός. Ο μοναχός από τη Νίκαια πέθανε, και το μοναστήρι των Ιβήρων ιδρύθηκε και ολοκληρώθηκε. Ήταν βράδυ, όταν οι μοναχοί αντίκρυσαν ένα παράξενο θέαμα: έναν πύρινο στύλο που ξεκινούσε από τη θάλασσα κι έφθανε στον ουρανό. Το όραμα συνεχίστηκε ήμερες και νύχτες. Κατεβαίνουν οι αδελφοί στην παραλία και βλέπουν με θαυμασμό στη βάση του πύρινου στύλου μία εικόνα της Θεοτόκου. Όσο όμως την πλησίαζαν εκείνη απομακρυνόταν. Συγκεντρώθηκαν τότε στην εκκλησία και παρακάλεσαν με δάκρυα τον Κύριο να χαρίσει στο μοναστήρι τους τον ανεκτίμητο αυτό θησαυρό. Μεταξύ των μοναχών υπήρχε ένας ευλαβής ασκητής, που λεγόταν Γαβριήλ. Σ’ αυτόν παρουσιάζεται η Παναγία και του λέει:

– Να πεις στον ηγούμενο και στους αδελφούς ότι θα σας παραδώσω την εικόνα μου, για να σας προστατεύει. Θα μπεις κατόπιν στη θάλασσα, θα περπατήσεις πάνω στα κύματα, κι έτσι θα καταλάβουν όλοι την εύνοια μου για το μοναστήρι σας.

Έτσι κι έγινε! Ο π. Γαβριήλ περπάτησε πάνω στη θάλασσα σαν σε στερεά γη, παρέλαβε με ευλάβεια τη θαυματουργή εικόνα και επέστρεψε στην παραλία. Εκεί συγκεντρωμένοι όλοι οι μοναχοί της επιφύλαξαν τιμητική υποδοχή. Ύστερα την παρέλαβαν και την τοποθέτησαν στο Ιερό βήμα του καθολικού. Όταν την επομένη ο εκκλησιαστικός πήγε ν’ ανάψει τα καντήλια, η εικόνα έλειπε. Ερεύνησε παντού και την ανακάλυψε στο τείχος, πάνω από την πύλη της μονής. Την επανάφεραν στο καθολικό, αλλά ή εικόνα έφυγε και πάλι. Αυτό επαναλήφθηκε πολλές φορές. Τέλος, η Παναγία παρουσιάζεται στον γέροντα Γαβριήλ και του λέει:

– Να πεις στους αδελφούς να μη μ’ ενοχλούν. Δεν ήρθα εδώ για να φυλάγομαι από σας, αλλά να σας φυλάω. Όσοι ζείτε στο Όρος τούτο ενάρετα, να ελπίζετε στην ευσπλαχνία του Υιού μου. Γιατί, όσο υπάρχει η εικόνα μου μέσα στη μονή σας, η χάρη και το έλεος Του θα σας επισκιάζουν πάντοτε.

Ύστερα απ’ αυτό οι μοναχοί έχτισαν παρεκκλήσι κοντά στην πύλη κι εκεί τοποθέτησαν την ιερή εικόνα. Πράγματι η Πορταΐτισσα, καθώς υποσχέθηκε, προστατεύει τη μονή και οικονομεί κάθε της ανάγκη.

Η οικονομία της Πορταΐτισσας προς τη μονή φαίνεται και στο ακόλουθο γεγονός. Το 1651 οι 365 Ιβηρίτες μοναχοί δοκίμαζαν οικονομική στενότητα, γι’ αυτό ανέθεσαν στη Θεοτόκο να μεριμνήσει για τη συντήρησή τους. Αμέσως η φιλόστοργη μητέρα έτρεξε για εξεύρεση πόρων με το ακόλουθο χαριτωμένο θαύμα.

Εκείνη την περίοδο ήταν βαριά άρρωστη η κόρη του τσάρου της Ρωσίας Αλεξίου Μιχαήλοβιτς. Τα πόδια της ήταν παράλυτα και για τους γιατρούς αθεράπευτα.

Τη θλίψη της πριγκίπισσας και των Βασιλέων γονέων της έρχεται τώρα να μεταβάλει σε χαρά η θαυματουργή Πορταΐτισσα. Παρουσιάζεται μια νύχτα στον ύπνο της, κι αφού της έδωσε θάρρος και υποσχέθηκε να τη θεραπεύσει της λέει:

– Να πεις στον πατέρα σου να φέρει από τη μονή των Ιβήρων την εικόνα μου την Πορταΐτισσα.

Το πρωί η άρρωστη κόρη διαβίβασε την εντολή κι αμέσως ξεκίνησε έκτακτη αποστολή, για να μεταφέρει στους Ιβηρίτες μοναχούς την επιθυμία του τσάρου. Εκείνοι φοβήθηκαν μήπως η εικόνα δεν επιστραφεί, και αποφάσισαν να στείλουν ένα πιστό αντίγραφο με τιμητική συνοδεία τεσσάρων ιερομόναχων. Μόλις μαθεύτηκε ο ερχομός της σεπτής εικόνας στη Μόσχα, η πόλη άδειασε. Όλοι, βασιλείς και λαός, έτρεξαν να την προϋπαντήσουν. Στ’ ανάκτορα όμως η πριγκίπισσα κειτόταν στο κρεβάτι, χωρίς να γνωρίζει τίποτε. Κάποια στιγμή ζήτησε τη μητέρα της και τότε πληροφορήθηκε το μεγάλο γεγονός.

– Τί; φώναξε. Έρχεται η Παναγία, κι έμενα με άφησαν εδώ;

Πηδά αμέσως από το κρεβάτι, ντύνεται και τρέχει να υποδεχθεί κι εκείνη την Παναγία. Ο κόσμος είδε την παράλυτη πριγκίπισσα να τρέχει και τα έχασε. Η συγκίνηση κορυφώθηκε, όταν από την άλλη μεριά έφθασε η αγία εικόνα κι έγινε η τελετή της υποδοχής και της προσκυνήσεως.

– Μεγαλειότατε, είπαν οι απεσταλμένοι, προσφέρουμε τη σεπτή αυτή εικόνα σαν δώρο στο ευσεβές ρωσικό έθνος.

– Σας ευχαριστώ, είπε συγκινημένος ο τσάρος. Σε ένδειξη της ευγνωμοσύνης μου σας παραχωρώ μία από τις καλύτερες μονές της πρωτεύουσας, τον άγιο Νικόλαο. Επίσης, ετήσιο επίδομα από 2.500 ρούβλια, ατέλεια σε ό,τι εισάγετε και εξάγετε από τη χώρα μου, καθώς και δωρεάν μετακίνηση των απεσταλμένων σας.

Το μετόχι αυτό παρέμεινε στην κυριότητα της μονής Ιβήρων μέχρι το 1932 και της εξασφάλιζε τόσες προσόδους, ώστε κάλυπτε όλες σχεδόν τις υλικές της ανάγκες.

ΤΡΙΤΗ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ : ΠΑΝΗΓΥΡΙΣ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΦΟΒΕΡΑΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΚΟΥΤΛΟΥΜΟΥΣΙΟΥ

 Μονή Κουτλουμουσίου την Αγίαν εικόνα Σου Φοβερά Προστασία κεκτημένη αγάλλεται….

Φωτοστιγμές και βίντεο από την πανήγυρη της της Παναγίας φοβεράς προστασίας της Ιεράς Μονής Κουτλουμουσίου Αγίου Όρους.

Βοήθεια μας!!!!! Χριστός Ανέστη!!!!

ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΠΡΟΣΚΥΝΗΤΩΝ ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣ ΤΗΣ 13ης ΜΑΪΟΥ 2023

 

ΕΝΗΜΕΡΩΝΟΥΜΕ ΤΟΥΣ ΠΡΟΣΚΥΝΗΤΕΣ ΟΤΙ Ο ΑΡΙΘΜΟΣ ΤΩΝ ΑΤΟΜΩΝ ΠΟΥ ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΝΑ ΤΑΞΙΔΕΨΟΥΝ ΥΠΕΡΚΑΛΥΦΘΗΚΕ ΚΑΙ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΠΛΕΟΝ ΘΕΣΕΙΣ,ΕΚΤΟΣ ΑΝ ΠΡΟΚΥΨΕΙ ΑΚΥΡΩΣΗ.

Δεχόμαστε κρατήσεις μόνον με σειρά προτεραιότητας εφόσον προκύψουν κάποιες ακυρώσεις.

Οι ομάδες που έχουν διαμορφωθεί μέχρι στιγμής είναι οι εξής:

Α' ΟΜΑΔΑ - ΑΡΧΗΓΟΣ ΤΕΣΤΕΜΠΑΣΗΣ ΑΝΔΡΕΑΣ

1η ΗΜΕΡΑ - Ι.Μ.ΚΟΥΤΛΟΥΜΟΥΣΙΟΥ + Ι.Μ.ΙΒΗΡΩΝ

2η ΗΜΕΡΑ - Ι.Μ.ΠΑΝΤΟΚΡΑΤΟΡΟΣ + Ι.Μ.ΒΑΤΟΠΑΙΔΙΟΥ

3η ΗΜΕΡΑ- Ι.Μ.ΦΙΛΟΘΕΟΥ + Ι.Μ. ΚΑΡΑΚΑΛΛΟΥ

4η ΗΜΕΡΑ - ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΙΣ ΚΑΡΥΕΣ - Ι.Μ.ΞΕΝΟΦΩΝΤΟΣ

Β' ΟΜΑΔΑ - ΑΡΧΗΓΟΣ ΦΛΕΣΣΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ

1η ΗΜΕΡΑ - Ι.Μ.ΞΕΝΟΦΩΝΤΟΣ

2η ΗΜΕΡΑ - Ι.Μ.ΚΟΥΤΛΟΥΜΟΥΣΙΟΥ + Ι.Μ. ΙΒΗΡΩΝ

3η ΗΜΕΡΑ - Ι.Μ.ΠΑΝΤΟΚΡΑΤΟΡΟΣ

4η ΗΜΕΡΑ - ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΙΣ ΚΑΡΥΕΣ - Ι.Μ.ΔΟΧΕΙΑΡΙΟΥ

Γ' ΟΜΑΔΑ - ΑΡΧΗΓΟΣ ΣΠΕΤΣΙΕΡΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ

1η ΗΜΕΡΑ - Ι.Μ.ΖΩΓΡΑΦΟΥ

2η ΗΜΕΡΑ - Ι.Μ.ΑΓΙΟΥ ΠΑΥΛΟΥ + Ι.ΣΚΗΤΗ ΑΓΙΑΣ ΑΝΝΗΣ

3η ΗΜΕΡΑ - Ι.Μ.ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ

4η ΗΜΕΡΑ - ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΙΣ ΚΑΡΥΕΣ - Ι.Μ.ΠΑΝΤΟΚΡΑΤΟΡΟΣ

Δ' ΟΜΑΔΑ - ΑΡΧΗΓΟΣ  ΡΙΖΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ

1η ΗΜΕΡΑ - Ι.Μ. ΠΑΝΤΟΚΡΑΤΟΡΟΣ

2η ΗΜΕΡΑ - Ι.Μ.ΦΙΛΟΘΕΟΥ + Ι.Μ.ΚΑΡΑΚΑΛΛΟΥ

3η ΗΜΕΡΑ - Ι.Μ.ΒΑΤΟΠΑΙΔΙΟΥ + Ι.Μ.ΣΤΑΥΡΟΝΙΚΗΤΑ

4η ΗΜΕΡΑ - ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΙΣ ΚΑΡΥΕΣ - Ι.Μ.ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΟΣ

Σημειώνεται ότι πρόκειται να υπάρξουν μικρές αλλαγές μέχρι το οριστικό πρόγραμμα περίπου έως το τέλος του μηνός Απριλίου.

ΕΚ ΤΟΥ Δ.Σ.

ΠΑΣΧΑ 2023- ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ: ΔΕΟΣ ΣΤΗ ΛΙΤΑΝΕΙΑ ΤΗΣ ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΗΣ ΕΙΚΟΝΑΣ ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ

 Πάνω από 200 μοναχοί και προσκυνητές ακολούθησαν σήμερα την λιτανεία της θαυματουργού εικόνας του ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ στις Καρυές του Αγίου Όρους, έπειτα από τρία χρόνια, κατά τα οποία υπήρχαν τα απαγορευτικά μέτρα της πανδημίας, όμως παρά ταύτα έγιναν οι λιτανείες με την αναγκαία συμμετοχή μοναχών.

Το πρωί τελέστηκε η θεία Λειτουργία στον Πάνσεπτο Ναό του Πρωτάτου, κατά την οποία χοροστάτησε ο Επίσκοπος Παλμύρας Ιωάννης, του Πατριαρχείου Αντιοχείας, που είχε προσκληθεί από την Ιερά Επιστασία.

Να σημειώσουμε εδώ ότι κατά σημερινή θεία Λειτουργία, σύμφωνα με παλαιό έθος συμμετέχουν μόνον οι Κελλιώτες ιερομόναχοι της Σκήτης των Καρυών.

Στην συνέχεια έγινε η καθιερωμένη λιτανεία της εφέστιας εικόνας η οποία διήρκεσε περίπου 5.30 ώρες.

Την ακολούθησε η Ιερά Επιστασία με τον Πρωτεπιστάτη Γέροντα Χριστοφόρο Ιβηρίτη καθώς και οι λοιποί Επιστάτες.

Σύμφωνα με πληροφορίες  η λιτανεία έγινε, παρά τις προβλέψεις της μετεωρολογίας, οι οποίες πρόβλεπαν βροχή και καταιγίδες. Αλλά οι ουρανοί του Αγίου Όρους δεν άνοιξαν για να ρίξουν βροχή, ενώ αντιθέτως ο ήλιος έκανε την εμφάνισή του τις περισσότερες ώρες, εκτός από την τελευταία ώρα κατά την οποία έβρεξε σταδιακά και ως εκ τούτου επιταχύνθηκε η πορεία με αποτέλεσμα να κατευθυνθεί στον Ναό του Πρωτάτου και στο Ιεροκοινοτικό Μέγαρο, όπως συνηθίζεται κατά την τάξη του τυπικού.

Να αναφέρουμε ακόμη ότι κατά την ψαλμωδία του αρχαγγελικού ύμνου η Ιερά Επιστασία ίσταται απέναντι της εικόνας της Παναγίας, ενώ άνδρες του Α.Τ. Αγίου Όρους παρουσιάζουν όπλα.

Δευτέρα του Πάσχα στο Άγιον Όρος: Η λιτάνευση της Παναγίας “Άξιον Εστί”

 

Τη λαμπροφόρο Ανάσταση του Κυρίου μας πανηγύρισε το Άγιον Όρος. Κατά την διάρκεια της  Διακαινησίμου Εβδομάδος σε όλη την Αθωνική Πολιτεία πραγματοποιούνται αναστάσιμες Λειτουργίες και λιτανείες ιερών εικόνων που θησαυρίζονται στο Περιβόλι της Παναγίας.

Τη Δευτέρα της Διακαινησίμου στις Καρυές Αγίου Όρους λαμβάνει χώρα σύμφωνα με την αγιορείτικη τάξη η λιτάνευση της Ιεράς θαυματουργού Εικόνας της Υπεραγίας Θεοτόκου του “Άξιον Εστί”. Σε μία τετράωρης  περίπου διάρκειας λιτάνευση,η Εικόνα περιφέρεται σε όλα τα κονάκια και εξαρτήματα των Καρυών,καθώς και στην Μονή Κουτλουμουσίου όπως  και στην Σκήτη του Αγίου Ανδρέου (Σαράι). Στις κατά τόπους στάσεις γίνονται σύντομες δοξολογίες και δίνονται Αναστάσιμες ευχές.  Υπενθυμίζεται ότι κατόπιν αιτήματος του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ.κ. Ιερωνύμου προς την Ιερά Κοινότητα η Εικόνα της Παναγίας του “Άξιον Εστί” θα μεταφερθεί σε λίγες ημέρες, συγκεκριμένα την Τετάρτη 3 Μαϊου 2023, στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό Ευαγγελισμού της Θεοτόκου στην Αθήνα προς ευλογία και ενίσχυση του πιστού λαού. Η εικόνα θα παραμείνει στην πρωτεύουσα έως τις 15 Μαϊου.

 

Η ιστορία της Εικόνας

Η εικόνα της Παναγίας, το «Ἄξιον ἐστι», είναι μια από τις περίφημες εικόνες του Αγίου Όρους. Βρίσκεται στο ναό του Πρωτάτου στις Καρυές του Αγίου Όρους, θεωρούμενη ως «κοινή εφέστιος προστάτις» εικόνα όλων των Αγιορείτικων Μονών, φέρουσα στο πλαίσιό της τις σφραγίδες και των 20 Μονών. Αρχικά η εικόνα αυτή βρισκόταν σε ένα παντοκρατορινό κελί στην τοποθεσία τη λεγόμενη κοιλάδα του «Ἄδειν» κοντά και κάτω από τη σκήτη του Αγίου Ανδρέα.

Την 11 Ιουνίου 980 (κατά άλλους το 982 μ.Χ.) ο γέροντας έλειπε από το κελί, καθώς είχε πάει σε μια αγρυπνία στις Καρυές, αφήνοντας μόνο τον υποτακτικό του. Ο υποτακτικός τη νύχτα έκανε κανονικά τον κανόνα του. Ακούει σε μια στιγμή να του χτυπάνε την πόρτα, ανοίγει και βλέπει έναν περαστικό να του ζητάει να τον φιλοξενήσει, πράγμα που γίνεται. Συνεχίζει ο μοναχός τον κανόνα του μέχρι που φτάνει στην θ’ ωδή «Τὴν Τιμιωτέρα τῶν Χερουβίμ…». Τότε τον διακόπτει ο φιλοξενούμενος και του λέει: «Όχι, πρώτα θα πεις: Ἄξιον ἐστιν ὡς ἀληθῶς…» ως συμπλήρωμα του υπό του Κοσμά Μαϊουμά Μεγαλυνάριου της Θεοτόκου. Ο μοναχός ενθουσιασμένος ζητάει να του γράψει ο νέος τον ύμνο για να μπορεί να το ψάλλει και αυτός. Επειδή όμως δε βρέθηκε μελάνι και χαρτί μέσα στο κελλί, ο μυστηριώδης ξένος μοναχός χάραξε τον ύμνο με το δάκτυλό του σε μια πέτρινη πλάκα και προσθέτοντας ότι έτσι πρέπει να ψάλλεται στο εξής ο ύμνος αυτός από όλους τους Ορθόδοξούς, έγινε άφαντος.

Οι Αγιορείτες έστειλαν την πλάκα στον βασιλιά και στον Πατριάρχη Νικόλαο Χρυσοβέργη, ο οποίος ενέκρινε την εισαγωγή του αγγελικού αυτού ύμνου στο λειτουργικό βίο της Εκκλησίας. Την δε εικόνα, μπροστά στην οποία ψάλθηκε για πρώτη φορά ο αγγελικός ύμνος, τη μετέφεραν στο Πρωτάτο, στο οποίο καθιερώθηκε να γίνεται και η ετήσια πανήγυρη σε ανάμνηση του θαύματος και προς τιμή της Θεοτόκου.

Σύμφωνα με το αρχαίο συναξάριο, η γιορτή αυτή αρχικά τελούνταν στο Κελλί, όπου είχε γίνει το θαύμα, και μάλιστα προς τιμή του αρχάγγελου Γαβριήλ, που χωρίς άλλο ήταν ο θαυμαστός εκείνος ξένος μοναχός.

Έτσι, το Μεγαλυνάριο αυτό της Θεοτόκου που συνέθεσε ο Κοσμάς (ο επίσκοπος Μαϊουμά) σήμερα ονομάζεται «Άξιον Εστί», εκ των δύο πρώτων λέξεων του Θεομητορικού αυτού Ύμνου που έχει ως εξής:

Ἄξιον ἐστιν ὡς ἀληθῶς,

μακαρίζειν σὲ τὴν Θεοτόκον,

τὴν ἀειμακάριστον καὶ παναμώμητον,

καὶ μητέρα τοῦ Θεοῦ ἠμῶν.

Τὴν τιμιωτέραν τῶν Χερουβείμ

καὶ ἐνδοξοτέραν ἀσυγκρίτως τῶν Σεραφείμ

τὴν ἀδιαφθόρως Θεὸν Λόγον τεκοῦσαν,

τὴν ὄντως Θεοτόκον,

σὲ μεγαλύνομεν.

Ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης αναφέρει ότι το γεγονός αυτό είναι πολύ παλαιό και τούτο μαρτυρείται από τα Μηναία της Εκκλησίας, όπου στις 11 Ιουνίου αναγράφεται: «Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, ἡ Σύναξις τοῦ Ἀρχαγγέλου Γαβριὴλ ἐν τῷ Ἄδειν».

Η εικόνα «Ἄξιον Ἐστί» έχει διαστάσεις 70,5×44 εκ. χωρίς την αργυρή θήκη που την περιβάλλει. Λόγω του χρόνου που πέρασε, η μορφή της Θεοτόκου ήταν πολύ σβησμένη, αλλά μετά ανακαίνιση διατηρείται σε ικανοποιητική κατάσταση και διαβάζεται η επιγραφή «Μήτηρ Θεού Καρυώτισσα». Κατασκευάστηκε στην Κωνσταντινούπολη κατά το πρότυπο της Παναγίας Ελεούσας του Κύκκου της Κύπρου, έργο του Ευαγγελιστού Λουκά και απεικονίζει την Θεοτόκο με τη μορφή που είχε λίγο πριν την κοίμησή της.

 

Μεγάλο Σάββατο στο Άγιον Όρος

 Ανάσταση: Η νίκη της ζωής

Μετά από ολιγόωρη ξεκούραση και χωρίς ακόμα να ανοίξει η τράπεζα, ξεκινάει το μεσημέρι προς το απόγευμα του Μεγάλου Σαββάτου η Λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου, αυτήν που συνηθίζουμε να ονομάζουμε ως «Πρώτη Ανάσταση». Τα πένθιμα πρόσωπα έχουν αρχίσει δειλά – δειλά να γλυκαίνουν. Ο ναός γεμίζει με στρώματα από δάφνες, διάφορα λουλούδια και την όμορφη μυρωδιά των λεμονόφυλλων.

Γύρω στις 11:00 το βράδυ της ίδιας μέρας το τάλαντο χτυπάει, προκειμένου για μία ακόμα φορά μοναχοί και λαϊκοί να βρεθούν στο ναό του μοναστηριού. Είναι η ώρα να ξεκινήσει η Ακολουθία της Αναστάσεως. Διαβάζονται οι Πράξεις των Αποστόλων και ο ηγούμενος ανεβαίνει στο θρόνο. Μοιράζει λαμπάδες σε μοναχούς και λαϊκούς. Όλοι οι ιερείς είναι ενδεδυμένοι με τα χρυσά τους άμφια.

Το «Χριστός Ανέστη» ακούγεται δυνατά σε όλο το μοναστήρι και στέλνει παντού το ανέσπερο φως της Αναστάσεως του Κυρίου. Μοναχοί και λαϊκοί παίρνουν στα χέρια τα τάλαντα. Τα χτυπούν με όση δύναμη έχουν. Γυρνούν ολόκληρο το μοναστήρι και φωνάζουν δυνατά «Χριστός Ανέστη». Με όλη τη δύναμη της φωνής τους μεταδίδουν το χαρμόσυνο μήνυμα της νίκης της ζωής απέναντι στο θάνατο. Με την Ανάσταση του Χριστού, άλλωστε, ξεκίνησε η ζωή της Εκκλησίας Του.

Μέσα στο ναό είναι αναμμένα όλα τα φώτα. Οι πολυέλαιοι κουνιούνται πέρα-δώθε δυνατά. Οι ψαλμωδίες «πλημμυρίζουν» κάθε γωνιά, κάθε κόγχη του ναού. Η ιλαρή ακολουθία βαστάει για ώρες. Πρόσωπα χαμογελαστά, ψάλλοντας, πλησιάζουν το Ιερό για τη Θεία Κοινωνία. Θα πάρουν μέσα τους το Σώμα και το Αίμα του Αναστάντος Χριστού.

Έχει πλέον ξημερώσει για τα καλά η Κυριακή του Πάσχα και η τράπεζα είναι στρωμένη. Οι μυρωδιές μαγειρεμένου ψαριού κατακλύζουν το χώρο.

Μεγάλη Παρασκευή στο Άγιον Όρος

 Τα καραβάκια, που εκτελούν τη συγκοινωνία μεταξύ του Αγίου Όρους και της υπόλοιπης Ελλάδας, για το Πάσχα  θα «ξεφορτώσουν» επισκέπτες και προσκυνητές στους αρσανάδες (λιμανάκια) των μονών της Αθωνικής Πολιτείας.

Στις Καρυές, πρωτεύουσα του Αγίου Όρους, στα μοναστήρια, στις σκήτες, αλλά και στα μονοπάτια που τα συνδέουν, οι μεγάλες παρέες είναι παρούσες.

Οι αρχοντάρηδες –οι καλόγεροι που με φιλόξενη διάθεση και ζεστό χαμόγελο υποδέχονται τους επισκέπτες στα ιερά προσκυνήματα και τους τακτοποιούν στα δωμάτια παραμονής τους– δεν θα προσφέρουν νηστίσιμα λουκούμια και ρακί, σε όσους πιστούς επιλέγουν να «βιώσουν» τα Άγια Πάθη και την ένδοξη Ανάσταση του Θεανθρώπου στην Αθωνική Πολιτεία.

Περισσότερο όμως  τις ψυχές τους γεμίζουν με ευλάβεια, ευσέβεια και πίστη από την ιδιαίτερα κατανυκτική Μεγάλη Εβδομάδα και την ιδιαίτερα χαρμόσυνη Αναστάσιμη ατμόσφαιρα στο Περιβόλι της Παναγιάς.

Υπό κανονικές συνθήκες η διαμονή ενός πιστού σε μονή ή σκήτη του Αγίου Όρους τη Μεγάλη Εβδομάδα αποτελεί μία εμπειρία, που θα παραμείνει ανεξίτηλα χαραγμένη στη μνήμη και την καρδιά του. Γι’ αυτό, άλλωστε αυτήν την περίοδο συγκεντρώνεται ο μεγαλύτερος ημερήσιος αριθμός προσκυνητών στην Αθωνική Πολιτεία, ο οποίος συχνά είναι υψηλότερος και από τον επιτρεπόμενο ημερήσιο αριθμό επισκεπτών.

Με αγάπη και υπομονή οι ηγούμενοι και οι απλοί μοναχοί συνήθως κάνουν αυτήν την περίοδο τα… στραβά μάτια αναφορικά με το επιτρεπόμενο όριο και εξυπηρετούν όσο γίνεται περισσότερους λαϊκούς, όσους μπορούν να «σηκώσουν» οι υποδομές του κάθε μοναστηριού.

Μ. Παρασκευή: Η κορύφωση του Θείου Δράματος

Συνήθως οι περισσότεροι από τους επισκέπτες μπαίνουν στο Άγιον Όρος με τα καραβάκια τη Μεγάλη Παρασκευή, προκειμένου με ταπεινότητα και ευσέβεια να «βιώσουν» την κορύφωση του Θείου Δράματος. Ανάλογα με το θαλάσσιο δρομολόγιο που θα επιλέξει ο καθένας, θα βρίσκεται σε κάποιον αρσανά ή θα περνάει από στεριάς το κατώφλι κάποιου μοναστηριού το αργότερο λίγο πριν το μεσημέρι της ιερότερης μέρας του χρόνου.

Η πρώτη εντύπωση του προσκυνητή που έχει επισκεφθεί και άλλες φορές, σε άλλες χρονικές περιόδους, το Άγιον Όρος, είναι ότι τη Μεγάλη Εβδομάδα και ιδίως τη Μεγάλη Παρασκευή οι ρυθμοί στα μοναστήρια είναι χαλαρότεροι από τον υπόλοιπο χρόνο.

Οι μοναχοί, καταβεβλημένοι από τη σκληρή νηστεία των πολλών εβδομάδων, κάνουν μόνο τα απαραίτητα διακονήματα, ενώ ακόμα και η τράπεζα (το μαγειρείο και ο χώρος του φαγητού) είναι κλειστή. Στους προσκυνητές τη Μεγάλη Παρασκευή προσφέρεται μόνο τσάι, αν το επιθυμούν, στο αρχονταρίκι (χώρος υποδοχής).

Το μεσημέρι ξεκινάει η Ακολουθία των Μεγάλων Ωρών και η Αποκαθήλωση, ο πρώτος από τους δύο πολύωρους εκκλησιασμούς της Μεγάλης Παρασκευής.

Με ιδιαίτερη ταπεινότητα και ευλάβεια, σχεδόν δακρυσμένοι, μοναχοί βγάζουν το άχραντο σώμα του Κυρίου από το Σταυρό και γύρω στις τρεις το μεσημέρι το τοποθετούν στον Επιτάφιο. Βρίσκεται στολισμένος λιτά, αλλά «λουσμένος» από την αγάπη που «σκόρπισε» η θυσία του Θεανθρώπου, μέσα στο ναό. Μαυροφορεμένες φιγούρες με «χιονισμένα» γένια, καθισμένοι σε ξύλινα μικρά στασίδια ή γονατιστοί μπροστά από αυτά, προσευχόμενοι ζητούν τη μακροθυμία και τη συγχώρηση του σταυρωθέντα Χριστού. Σφίγγουν κάθε κόμπο από τα μεγάλα –τα κατοστάρια– κομποσχοίνια που κρατούν στα χέρια τους και εκλιπαρούν για το έλεός Του. Η Ακολουθία τελειώνει αργά το απόγευμα και οι μοναχοί αποσύρονται για λίγες ώρες στα κελιά τους. Λίγο αφότου μπει το Μεγάλο Σάββατο με το κοσμικό ρολόι, θα βρεθούν και πάλι στο ναό, για να ψάλλουν τα Εγκώμια και να κάνουν την περιφορά του Επιταφίου.

Επιτάφιος στην Ι.Μ.Ξενοφώντος

Η νύχτα έχει «αγκαλιάσει» το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής το Περιβόλι της Παναγιάς και μέσα στους ναούς των μοναστηριών το λιγοστό φως προέρχεται μόνο από κεράκια, κυρίως από αυτά που βρίσκονται μπροστά στο αναλόγιο των ψαλτών. Έχει ξεκινήσει η Ακολουθία του Επιτάφιου Θρήνου. Μοναχοί, με πάθος για την αγάπη του Χριστού και πόθο για τη λύτρωση που Εκείνος προσφέρει, ψάλλουν τα Εγκώμια. «Η ζωή εν τάφω», «Άξιον εστί», «Αι γενεαί πάσαι». Αυτές τις ψαλμωδίες που δεν είναι δυνατό να γράφτηκαν χωρίς τη μεσολάβηση του Αγίου Πνεύματος. Στην απόκοσμη ατμόσφαιρα τα βλέμματα είναι καρφωμένα στο πάτωμα και οι ψυχές «ξεχειλίζουν» από ανάγκη για συγχώρεση. Το μυαλό «βλέπει» την ευαλωτότητα της ανθρώπινης φύσης. Τα πόδια λυγίζουν και το σώμα σιγά-σιγά μαζεύεται και γονατίζει.

Με τον Επιτάφιο μπροστά και δίπλα τον ηγούμενο η πομπή μοναχών και λαϊκών βγαίνει από το ναό. Έχει ξεκινήσει η περιφορά του Επιταφίου. Οι ψαλμωδίες των Εγκωμίων και τα αναμμένα κεράκια στα χέρια, σαν μια θάλασσα φωτιάς που υμνεί τον Κύριο, γεμίζουν με «φως» στο σκοτάδι της νύχτας. Η περιφορά γίνεται στο προαύλιο του ναού και η Ακολουθία του Επιταφίου Θρήνου συνεχίζεται μέχρι το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου.

Μεγάλη Πέμπτη: "Σήμερον κρεμάται επί ξύλου..." - Ποια η σημασία της σημερινής ημέρας

 

Η Μεγάλη Πέμπτη, η τέταρτη ημέρα της Μεγάλης Εβδομάδας, είναι, σύμφωνα με την Ορθόδοξη Εκκλησία, αφιερωμένη στην ανάμνηση τεσσάρων γεγονότων τα οποία περιγράφονται στα Ευαγγέλια και τα οποία συνέβησαν σύμφωνα με τις ευαγγελικές αναφορές λίγο πριν τη Σταύρωση:

Ο Μυστικός Δείπνος, δηλαδή το ιερό δείπνο του Ιησού Χριστού με τους 12 Αποστόλους, όπως περιγράφεται στα Ευαγγέλια του Ματθαίου, του Μάρκου και του Λουκά. Ο Ιερός Νιπτήρας, δηλαδή το πλύσιμο των ποδιών των 12 Αποστόλων από τον Ιησού Χριστό, όπως περιγράφεται στα Ευαγγέλια του Ματθαίου, του Λουκά και του Ιωάννη. Η Υπερφυής Προσευχή, δηλαδή η προσευχή του Ιησού προς τον Πατέρα του μετά τον Μυστικό Δείπνο και λίγο πριν τη σύλληψή του, όπως περιγράφεται στο Ευαγγέλιο του Ιωάννη και η προδοσία του Ιούδα η οποία είχε ως αποτέλεσμα τη σύλληψη του Ιησού, όπως περιγράφεται στα Ευαγγέλια του Ματθαίου, του Μάρκου, του Λουκά και του Ιωάννη.

Τα Δώδεκα Ευαγγέλια περιγράφουν την πορεία του Ιησού προς τον Γολγοθά. Τον Μυστικό Δείπνο, το δάκρυ και την ανθρώπινη αδυναμία στους κήπους της Γεσθημανής, την προδοσία του από τον Ιούδα, την σύλληψη, την δίκη, τα βασανιστήρια, την Σταύρωση.

Το πρωί της Μεγάλης Πέμπτης τελείται ο εσπερινός της Μεγάλης Παρασκευής μαζί με τη Θεία Λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου. Το βράδυ τελείται ο όρθρος της Μεγάλης Παρασκευής, στον οποίο αναπαριστάται το Θείο Δράμα της Σταύρωσης και διαβάζονται τα 12 ευαγγέλια που περιγράφουν τα γεγονότα από τη σύλληψη έως και την ταφή του Χριστού. Ανάμεσα στο 5ο και το 6ο Ευαγγέλιο ψάλλεται το αντίφωνο "Σήμερον κρεμάται επί ξύλου…" και ο Εσταυρωμένος λιτανεύεται από τους ιερείς.

Από εκείνο το σημείο μέχρι και την σταύρωση, ο Ιησούς έζησε τον απόλυτο εξευτελισμό αλλά και την χλεύη του πλήθους και των Ρωμαίων στρατιωτών (πορφύρα, αγκάθινο στεφάνι, και μαστίγωμα).

Σύμφωνα με τις Γραφές, ο Ιησούς σταυρώθηκε στις 9 το πρωί, με το μαρτύριό Του να κρατάει πάνω στον σταυρό έξι ώρες.

Η υμνογραφία

Συγκλονιστική είναι η υμνογραφία της εκκλησίας για την κορύφωση του Θείου Δράματος:

"Σήμερον κρεμάται επί ξύλου, ο εν ύδασι την γην κρεμάσας. Στέφανον εξ ακανθών περιτίθεται, ο των αγγέλων βασιλεύς. Ψευδή πορφύραν περιβάλλεται, ο περιβάλλων τον ουρανόν εν νεφέλαις. Ράπισμα κατεδέξατο, ο εν Ιορδάνη ελευθερώσας τον Αδάμ. Ήλοις προσηλώθη, ο νυμφίος της Εκκλησίας. Λόγχη εκεντήθη, ο υιός της Παρθένου. Προσκυνούμεν σου τα Πάθη, Χριστέ. Δείξον ημίν και την ένδοξόν σου Ανάστασιν".

Μετά τη σύλληψή Του στο όρος των Ελαιών, ο Χριστός δικάστηκε και καταδικάστηκε από τους Αρχιερείς σε μια δίκη που είχε τυπική διαδικασία αφού οι Φαρισαίοι ήθελαν τον θάνατο Του.

Επειδή όμως δεν είχαν νόμιμη εξουσία, τον έστειλαν στον Πόντιο Πιλάτο, προκειμένου η καταδικαστική απόφαση να απαγγελθεί από αυτόν, καθώς κατείχε την εξουσία του Ρωμαίου διοικητή της περιοχής.

Ο Πιλάτος δεν ήθελε να πάρει την ευθύνη απάνω του και ζήτησε από το πλήθος που ήταν συγκεντρωμένο στην αυλή του Πραιτωρίου να διαλέξει ανάμεσα στον Βαραββά και τον Χριστό για το ποιος να σωθεί, δίνοντας παράλληλα "χάρη" για την γιορτή του Πάσχα.

Το πλήθος, (οι περισσότεροι συνεργάτες και οπαδοί του Βαραββά) διάλεξαν τον θάνατο του Ιησού με σταύρωση.

Ο ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΔΥΟ ΜΟΝΑΧΩΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣ

 Ο ιδιαίτεροι τρόποι ενός μάγειρα και ενός ξυλοτεχνίτη και τα διακονήματά τους, αφηγούνται την ζωή τους στο Άγιον Όρος ( ΒΙΝΤΕΟ ).

Ο πατέρας Νίκων, πνευματικό παιδί του Γέροντα Εφραίμ της Αριζόνας μας ανοίγει την πόρτα της καλύβης του

 ΔΕΙΤΕ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΧΘΕΣΙΝΗ ΕΚΠΟΜΠΗ ΤΟΥ STAR ΜΕ ΤΟΝ ΠΑΤΕΡΑ ΝΙΚΩΝΑ ΣΤΟ ΚΕΛΙ ΤΟΥ ΣΤΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ.

Μεγάλη Τετάρτη: Σήμερα το Μέγα Ευχέλαιο και η Ακολουθία του Νιπτήρος - Ποια η σημασία της ημέρας

 Η Μεγάλη Τετάρτη είναι αφιερωμένη στη μετάνοια, την προδοσία, ενώ σηματοδοτεί και την αρχή του τέλους για τον Ιησού με τον Μυστικό Δείπνο.

Τη σημερινή ημέρα η Εκκλησία είναι ανοιχτή από το πρωί, καθώς τελείται ο εσπερινός της Μεγάλης Τετάρτης και η Θεία Λειτουργία. Κατά τη διάρκεια της ημέρας αναφέρεται η μετάνοια και η μεταστροφή της πόρνης που άλειψε με μύρο τα πόδια του Ιησού, ο Μυστικός Δείπνος, δηλαδή η παράδοση της Θείας Ευχαριστίας, η προσευχή του Χριστού στο Όρος των Ελαίων και η προδοσία του Ιούδα.

Κατά τη διάρκεια του Εσπερινού της Μεγάλης Τετάρτης διαβάζεται η περικοπή από το Ευαγγέλιο του Ιωάννη, όμως το περιεχόμενο και η υμνολογία της ημέρας είναι εμπνευσμένη από την περικοπή του ευαγγελίου του Λουκά. Σύμφωνα με το Ευαγγέλιο του Ιωάννη, ο Ιησούς προσκλήθηκε σε δείπνο στο σπίτι του Σίμωνος που ανήκε στην τάξη των Φαρισαίων. Επίσης, στην πόλη βρισκόταν μία πόρνη, που μόλις έμαθε ότι ο Ιησούς ήρθε στην πόλη, θέλησε να μάθει σε ποιο σπίτι ήταν προκειμένου να τον συναντήσει.

Ενώ ο Ιησούς έτρωγε και συζητούσε με τους υπόλοιπους παρεβρισκόμενους, μπήκε ξαφνικά στο σπίτι η γυναίκα, κρατώντας στα χέρια της αλαβάστρινο δοχείο γεμάτο με μύρο. Προχώρησε στο μέρος του Ιησού και αφού στάθηκε πίσω του, γονάτισε και άρχισε να κλαίει και να οδύρεται γοερά. Η γυναίκα άνοιξε το δοχείο και άρχισε να ρίχνει μύρο και να πλένει τα πόδια του Ιησού, ενώ ταυτόχρονα έπεφταν τα δάκρυα της, που έτρεχαν σαν ποτάμι από τα μάτια της. Αφού άδειασε το δοχείο ξέπλεξε τα μαλλιά της και σκούπισε με αυτά τα πόδια του Ιησού, ενώ τα φιλούσε αδιάκοπα.

Αμέσως ο Ιησούς γύρισε προς την γυναίκα και της είπε: "Σου συγχωρούνται οι αμαρτίες σου". Έπειτα όλοι οι παραβρισκόμενοι άρχισαν να διερωτώνται ποιος είναι αυτός που μπορεί να συγχωρέσει αμαρτίες και ο Χριστός γύρισε ξανά προς την γυναίκα και της είπε: «Η πίστη σου σε έσωσε, πήγαινε στο καλό».

Η παράδοση της Εκκλησίας χρησιμοποιεί το συγκεκριμένο περιστατικό, συγκρίνοντας τη μετάνοια της πόρνης με το ολίσθημα του Ιούδα και παραλληλίζει τις δύο ψυχικές καταστάσεις. Η πόρνη ελευθερώνεται από την αμαρτία και μετανοεί, ενώ ο Ιούδας αιχμαλωτίζεται από τη φιλαργυρία και αποχωρίζεται απ’ το Θεό.

Νωρίς το απόγευμα ψάλλεται η Ακολουθία του Ευχελαίου. Ο ιερέας χρίει τους πιστούς με Μύρο, που είναι η απτή απόδειξη της Χάριτος του Θεού, προκειμένου να συγχωρηθούν οι αμαρτίες τους. Το βράδυ ψάλλεται στις Εκκλησίες ο Όρθρος της Μεγάλης Πέμπτης. Στην υμνολογία κυριαρχούν τα γεγονότα της νίψεως των ποδών των αποστόλων υπό του Κυρίου, του Μυστικού Δείπνου, της προσευχής του Κυρίου προς τον πατέρα του στην Γεθσημανή πριν από την σύλληψή του και της προδοσίας του Κυρίου από τον Ιούδα. Το βασικό τροπάριο της ημέρας, "Ότε οι ένδοξοι μαθηταί", αποδίδεται στον Ρωμανό τον Μελωδό.

«24 Ώρες» στο Άγιον Όρος – B’ Μέρος του οδοιπορικού στην Ι.Μ.Μ. Βατοπαιδίου

 Οι 24 ΩΡΕΣ συνεχίζουν το Σάββατο της Ανάστασης την περιδιάβαση τους στο Άγιον Όρος και φέρνουν στο φως μερικά από τα σπουδαιότερα κειμήλια της Ορθοδοξίας που βρίσκονται στην Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου, ενώ παρουσιάζουν και αποκλειστική συνέντευξη του Καθηγούμενου της Μονής Γέροντα Εφραίμ.

Το Β΄ Μέρος του μνημειακού αφιερώματος αρχίζει στις 18:30 και θα ολοκληρωθεί μετά το Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Alpha Κύπρου προετοιμάζοντας τους πιστούς για το «Χριστός Ανέστη».

Η Τίμια Ζώνη της Παναγίας που είναι το μοναδικό κειμήλιο από την επίγεια παρουσία της Θεοτόκου και οι θαυματουργές εικόνες που βρίσκονται στο Βατοπαίδι, παρουσιάζονται μεταξύ άλλων Ιερών Κειμηλίων αποκλειστικά για τους τηλεθεατές των 24 ΩΡΩΝ.

 

Παναγία Βηματάρισσα, Παναγία Παντάνασσα, Παναγία Αντιφωνήτρια και Παναγία Εσφαγμένη, αποκαλύπτουν τις θαυμαστές τους ιστορίες μέσω των Πατέρων της Μονής που μιλούν στον Κωνσταντίνο Κωνσταντίνου.

 

Επίσης θα δούμε λείψανα Αγίων όπως η Κάρα του Αγίου Ιωάννη του Χρυσοστόμου με το άφθαρτο αυτί του, καθώς και τον Σταυρό του Μεγάλου Κωνσταντίνου τον οποίο έφτιαξε μετά που οραματίστηκε το «εν τούτω νίκα» .

Ακολούθως οι Μοναχοί μας ανοίγουν και το Σκευοφυλάκιο στο οποίο φυλάσσονται πολλοί θρησκευτικοί θησαυροί που βρίσκονται στο Βατοπαίδι μέσα στους αιώνες.

 

Στο Β΄ Μέρος θα δούμε και τον πνευματικό λόγο των Πατέρων για τα προβλήματα του σύγχρονου κόσμου και την πορεία πλεύσης της ανθρωπότητας.

 

Ποιο το μέλλον της Κύπρου σύμφωνα με τον Γέροντα Εφραίμ και γιατί η κατάθλιψη έχει ριζωθεί στις ψυχές πολλών ανθρώπων.

Ο Καθηγούμενος της Ιεράς Μεγίστης Μονής Βατοπαιδίου σε μια «εξομολογητική» συνέντευξη μιλά και για την περιπέτεια της υγείας του όταν νόσησε με κορωνοϊό και την επαναφορά του στη ζωή μετά που οι Μοναχοί τον σταύρωσαν με τη Ζώνη της Παναγίας στο παρά κάτι του επερχόμενου και «βέβαιου» θανάτου του.

Τι αναφέρουν στην εκπομπή οι Μοναχοί που είχαν την ευκαιρία να ζήσουν και να γνωρίσουν τους σύγχρονους Αγίους του Αγίου Όρους και πως μπορεί ο άνθρωπος να «κερδίσει» την κάθαρση και την ηρεμία στην ψυχή του.

 

Μη χάσετε σε σκηνοθεσία Γιώργου Νταούλη το Β΄ Μέρος ενός επικού αφιερώματος με συγκλονιστικές μαρτυρίες και εικόνες από το Περιβόλι της Παναγίας.

 

Σάββατο της Ανάστασης στις 18:30 με το επεισόδιο να ολοκληρώνεται μετά το Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Alpha Kύπρου.

ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΜΑΞΙΜΟΣ Ο ΙΒΗΡΙΤΗΣ: ΤΑ ΠΑΘΗ ΤΑ ΣΕΠΤΑ – ΘΑΥΜΑΣΤΑ ΣΗΜΕΙΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΣΤΑΥΡΩΣΙΝ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

 ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΜΑΞΙΜΟΣ Ο ΙΒΗΡΙΤΗΣ: Ο θυμόσοφος Ορθόδοξος Ελληνικός λαός, προκειμένου να έχη εις την μνήμην του τα θεία γεγονότα της Μεγάλης Εβδομάδος, συνώψισε ταύτα εις το παρελθόν με τον κατωτέρω ευφυή τρόπον.

Μεγάλη Δευτέρα: «ο Χριστός πάει πέρα» [= εις την Γεθσημανήν διά προσευχήν].

Μεγάλη Τρίτη: «ο Χριστός εκρίθη» [= ήγγικεν η ώρα αυτού].

Μεγάλη Τετάρτη: «ο Χριστός επιάσθη» [= συνελήφθη υπό ανόμων ανδρών].

Μεγάλη Πέμπτη: «ο Χριστός επέμφθη» [= ενώπιον του παρανόμου Συνεδρίου].

Μεγάλη Παρασκευή: «ο Χριστός θα Σταυρωθή» [= εις τον τόπον του Γολγοθά].

Μεγάλο Σαββάτω: «ο Χριστός στον Τάφο» [= εις το εκ πέτρας μνημείον].

Μεγάλη Κυριακή: «ο Χριστός θα Αναστηθή» [= ο Χριστός θα εγερθή τριήμερος].

Κορύφωσιν των γεγονότων αποτελούν τα Φρικτά και Σωτήρια Πάθη του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού:

Αφού ανέτειλεν η εικοστή τρίτη του Μαρτίου, ημέρα της εβδομάδος Παρασκευή, απεστάλη ο Ιησούς δέσμιος από του Καιάφα προς τον τότε ηγεμόνα της Ιουδαίας Πόντιον Πιλάτον το όνομα· όστις πολυτρόπως ανακρίνας τον Κύριον, και άπαξ και δις ομολογήσας τούτον αθώον, προς ευχαρίστησιν κατόπιν των Ιουδαίων εψήφισεν άδικον κατ’ αυτού θάνατον. Είτα δε φραγγελώσας ως δούλον φυγάδα τον Δεσπότην του παντός, παρέδωκε τούτον εις το σταυροθήναι.

Εντεύθεν ο Ιησούς, παραδοθείς εις τους στρατιώτας, εγυμνώθη των ιματίων αυτού, ενεδύθη χλαμύδα κοκκίνην, εστεφανώθη ακάνθας, εσκηπτροφόρησε κάλαμον, επροσκυνήθη χλευαστικώς, ενεπτύθη, εκρούσθη κατά του προσώπου και της κεφαλής.

Ακολούθως, ενδυθείς πάλιν τα εαυτού ιμάτια και βαστάζων τον Σταυρόν, ήλθεν εις τον Γολγοθάν, τόπον της καταδίκης, βλασφημούμενος υπό των παραπορευομένων και μυκτηριζόμενος υπό των αρχιερέων. Εκεί, περί ώραν τρίτην της ημέρας, εσταυρώθη μεταξύ δύο ληστών και εποτίσθη υπό των στρατιωτών με όξος μεμιγμένον μετά χολής.

Περί δε την ενάτην ώραν, κράξας φωνή μεγάλη και ειπών: «τετέλεσται», εξέπνευσεν «ο αμνός του Θεού, ο αίρων την αμαρτίαν του κόσμου», καθ’ ην ώραν πανσελήνου ούσης της ημέρας, εσφάζετο κατά τον νόμον ο πασχάλιος αμνός, ο εις τύπον αυτού διαταχθείς τοις Ιουδαίοις προ 1043 ετών.

Τον Δεσποτικόν τούτον θάνατον και η άψυχος κτίσις πενθούσα έτρεμε και ηλλοιώθη εκ του φόβου· αλλ’ ο Δημιουργός της κτίσεως, και νεκρός ήδη ων ελογχίσθη προσέτι και εις την ακήρατον αυτού πλευράν, εκ της οποίας έρρευσεν αίμα και ύδωρ.

Ότε, λοιπόν, επί του Σταυρού απέθανεν ο Θεός, ο Σωτήρ της ανθρωπότητος, τότε το Σύμπαν κατελήφθη υπό ζοφερού σκότους, αφού πρώτον εδονίσθη ισχυρώς και εσείσθη, ως να διεμαρτύρετο διά το μέγα ανοσιούργημα, το οποίον η αείποτε αχάριστος ανθρωπότης εξετέλεσε. Καθώς μας πληροφορούν αι Αποστολικαί Διαταγαί (βιβλ. ε ́, κεφ. ιζ ́), αλλά και πολλοί Πασχαλιολόγοι, κατά την ημέραν της Σταυρώσεως του Κυρίου ήτο η εαρινή ισημερία· ήτοι, η ημέρα είχε 12 ώρας και 12 η νυξ.

Ο σπουδαίος Έλλην φυσιοδίφης Άγιος Διονύσιος ο Αεροπαγίτης, όστις είδεν ιδίοις όμμασι τα φαινόμενα, ευρισκόμενος τότε εις την Ηλιούπολιν της Αιγύπτουκαι εκείνην την ημέραν ήτο πανσέληνος, προεμάντευσε και είπεν: «Άγνωστος σαρκί πάσχει Θεός δι’ ον το παν εξόφωταί τε και σεσάλευται», ως γράφει ο Μιχαήλ Σύγγελος εις το εγκώμιον δι’ αυτόν. Αλλ’ ιδού τι έγραφεν ο Άγιος Διονύσιος προς τον Άγιον Πολύκαρπον Σμύρνης: «Είπε δε αυτώ (τω Απολλοφάνει μείναντι εν τη απιστία) τι λέγεις περί της εν τω σωτηρίω Σταυρώ

γεγονυίας εκλείψεως; αμφοτέρω γαρ τότε κατά Ηλιούπολιν άμα παρόντες τε και συνεστώτες, παραδόξως τω ηλίω την σελήνην εμπίπτουσαν εωρώμεν (ου γαρ ην συνόδου καιρός» (βλ. PG 3, 1081).

Κατά τους νόμους της φύσεως, όταν έχομεν πανσέληνον, είναι αδύνατον ο ήλιος να συμπορεύηται με την σελήνην, διότι οι δύο ούτοι φωστήρες ευρίσκονται εν σχέσει με την γην εις αντίθετον εκ διαμέτρου θέσιν.

Όταν δηλαδή ο ήλιος ευρίσκεται εις το επάνω μέρος από τον μεσημβρινόν της γης, εις το ζενίθ, η σελήνη

ευρίσκεται εις ευθείαν γραμμήν κατά διάμετρον εις το κάτω της γης σημείον του ουρανού, δηλ. εις το ναδίρ, και αντιστρόφως. Επίσης, εάν ο ήλιος ευρίσκεται εις την ανατολήν, η σελήνη ευρίσκεται εις την δύσιν και αντιστρόφως.

Κατά την Σταύρωσιν όμως του Κυρίου, οι φυσικοί ούτοι νόμοι μετεβλήθησαν και εγένετο σύνοδος ηλίου και σελήνης, υπερφυσική και παράδοξος. Πέραν τούτου, ηκολούθησαν και έτερα θαυμαστά:

Η σελήνη, αφού διήνυσε δώδεκα ολοκλήρους ώρας πορείας εις μίαν μόνον στιγμήν εισήλθεν έμπροσθεν του ηλίου, κατά την έκτην ώραν της ημέρας, καθ’ ην εσταυρώθη ο Κύριος, και ούτως οι δύο φωστήρες συνευρέθησαν.

Όταν η σελήνη έφθασεν εις τον ήλιον, ολόκληρος ο δίσκος αυτής όστις ήτοεστραμμένος προς την γην έμεινε τελείως αφώτιστος, αφού εστερήθη ουχί μόνον του φωτός του ηλίου, αλλά και του ιδικού της· ούτω κατέστη περισσότερον σκοτεινή και ζοφώδης.

Επειδή δε η σελήνη ήτο πανσέληνος και αφώτιστος και εσκέπασε όλον τον δίσκον του ηλίου, τον έκαμε να χαθή και να γίνη αόρατος από τους οφθαλμούς των ορόντων τον ουρανόν· όθεν, εφάνησαν εις αυτόν όλοι σχεδόν οι αστέρες και η φωτεινή μεσημβρία της Μεγάλης Παρασκευής μετεβλήθη εις βαθύτατον μεσονύκτιον.

Εις την συνέχειαν, η συσκότισις αύτη του ηλίου εγένετο παγκόσμιος και οικουμενική, πράγμα το οποίον ουδέποτε συμβαίνει όταν γίνεται φυσική σύνοδος του ηλίου και της σελήνης, διά τούτο και οι τρεις Ευαγγελισταί γράφουν ομοφώνως, ότι: «Από δε έκτης ώρας σκότος εγένετο επί πάσαν την γην έως ώρας ενάτης» (Ματθ. κζ ́ 45)· «Σκότος εγένετο εφ’ όλην την γην έως ώρας ενάτης» (Μαρκ. ιε ́ 33)· « Ην δε ωσεί ώρα έκτη και σκότος εγένετο εφ’ όλην την γην έως ώρας ενάτης, του ηλίου εκλείποντος, και εσχίσθη το καταπέτασμα του ναού εις το μέσον…» (Λουκ. κγ ́ 44-45).

[Σημειωτέον, ότι η έκτη Εβραική ώρα είναι ιδική μας δωδεκάτη (12η) μεσημβρινή, και η ενάτη Εβραική ώρα είναι η ιδική μας τρίτη (3η ) μ.μ].

Έτερον θαυμαστόν και παράδοξον γεγονός είναι, ότι η σελήνη, αφού εσκέπασε ολόκληρον τον δίσκον του ηλίου, ηκολούθησε την μετ’ αυτού πορείαν προς την δύσιν, εξακολουθούσα να τον σκεπάζη επί τρεις ολοκλήρους ώρας μέχρι της ενάτης, κατά τους Ευαγγελιστάς. Το δε καταπληκτικόν είναι, ότι η σελήνη δεν

εσκέπασε τον δίσκον του ηλίου ολίγον κατ’ ολίγον, καθώς συμβαίνει εις τας φυσικάς εκλείψεις, αλλ’ αμέσως όλον τον δίσκον επί τρεις συνεχείς ώρας, γεγονός το οποίον είναι όντως υπερφυές και παράδοξον.

Αφού η σελήνη εσκέπασε τον ήλιον επί τρεις ώρας, τον ξεσκέπασε πάλιν κατά τρόπον αντίθετον προς την φυσικήν τάξιν· διότι όταν γίνεται φυσική συνάντησις των δύο τούτων αστέρων και σκοτίζεται ο ήλιος, το μεν πρώτον μέρος το οποίον σκοτίζεται, εκείνο πάλιν φωτίζεται. Τότε όμως συνέβη το εξής παράδοξον. Το μεν

πρώτον μέρος του ηλίου, το οποίον εγένετο σκοτεινόν, τούτο εφωτίσθη τελευταίον.

Επίσης, το τελευταίον μέρος του ηλίου, το οποίον εγένετο σκοτεινόν, τούτο εφωτίσθη πρώτον· δηλ., η σελήνη, αφού εσκέπασεν ολόκληρον τον δίσκον του ηλίου, τον ηκολούθησεν ούτω προς την δύσιν επί τρεις ολοκλή-ρους ώρας, έως της ενάτης ώρας, καθ’ ην εξέπνευσεν ο Κύριος. Διά το θείον τούτο γεγονός, έγραφεν ο Άγιος Διονύσιος προς τον Άγιον Πολύκαρπον: «και αύθις ουκ εκ του αυτού και την έμπτωσιν και την ανακάθαρσιν, αλλ’ εκ του κατά διάμετρον εναντίου γεγενημένην» (βλ. PG 3, 1081).

Αφού η σελήνη ηκολούθησεν ομού μετά του ηλίου την πορείαν προς την δύσιν, έχουσα εσκεπασμένον τον δίσκον του επί τρεις ώρας, έως της ενάτης ώρας της ημέρας, δεν τον ηκολούθησε περισσότερον, ούτε ηκολούθησε την πορείαν του προς την δύσιν ομού μετ’αυτού· αντιθέτως, εσταμάτησε και επέστρεψεν οπίσω εις την ανατολήν.

Και μέχρις ότου να διέλθη ο ήλιος το διάστημα των τριών ωρών του ουρανού και να βασιλεύση, η σελήνη ετάχυνε την πορείαν της, και τας εννέα ώρας, τας οποίας ήθελε να φθάση εις την ανατολήν, τας διήνυσεν εις τρεις ώρας· και ούτως, ο ήλιος ευρέθη εις το άκρον της δύσεως, η δε σελήνη ευρέθη εκ διαμέτρου εις το άλλον άκρον της ανατολής.

Κατ’ αυτόν τον τρόπον απεκατεστάθησαν πάλιν οι δύο φωστήρες και επανήλθον εις την φυσικήν τάξιν. Και διά τούτο το παράδοξον έγραφεν ο Άγιος Διονύσιος προς τον Άγιον Πολύκαρπον: «αύθίς τε αυτήν (την σελήνην εωρώμεν) από της ενάτης ώρας άχρι της εσπέρας εις το του ηλίου διάμετρον υπερφυώς αντικαταστάσαν. Ανάμνησον δε τι και έτερον αυτόν [= τον Απολλοφάνην]· οίδε γαρ, ότι και την έμπτωσιν αυτήν εξ ανατολών εωράκαμεν αρξαμένην, και μέχρι του ηλιακού πέρατος ελθούσαν, είτα αναποδίσασαν» (βλ. PG 3, 1081).

Εν ολίγοις, κατά την Σταύρωσιν του Κυρίου η σελήνη επορεύθη δεκαπέντε ολοκλήρους ώρας έμπροσθεν από την φυσικήν της οδόν εις το διάστημα· ήτοι, δώδεκα ώρας διά να φθάση από το ναδίρ εις το ζενίθ έμπροσθεν του ηλίου, και τρεις ώρας, κατά τας οποίας ηκολούθησε τον ήλιον προς την δύσιν καλύπτοντάς τον· επί πλέον, και εννέα ώρας, τας οποίας διήνυσεν εις τρεις, διά να επιστρέψη πάλιν εις την ανατολήν, εις την φυσικήν της θέσιν.

Άλλας δε δεκαοκτώ ώρας έκαμε διά να συμπληρώση εν ημερονύκτιον. Διά την ακρίβειαν, εκείνο το ημερονύκτιον της Σταυρώσεως, αντί να διανύση εικοσιτέσσαρας ώρας, διήνυσε τεσσαράκοντα δύο ώρας, με τας παλινδρομήσεις τας οποίας έκαμε, και ήτο και συνεπής προς την φυσικήν της πορείαν από την

ανατολήν μέχρι την δύσιν.

Διά τα θαύματα ταύτα έγραφε και πάλιν ο Άγιος Διονύσιος προς τον Άγιον Πολύκαρπον: «Τοσαύτά εστι του τότε καιρού τα υπερφυή, και μόνω Χριστώ τω παναιτίω δυνατά τω ποιούντι μεγάλα και εξαίσια, ων ουκ έστιν άριθμός» (βλ. PG 3, 1081).

Την έκλειψιν ταύτην του ηλίου κατά την Σταύρωσιν του Κυρίου, αναφέρει και ο εκ Τράλλεων της Μικράς Ασίας Έλλην ιστορικός Φλέγων (98-117 μ.Χ.) εν τη ιγ ́Χρονογραφία του. Εκ των παλαιών ημετέρων, την αναφέρουν ο Χρονογράφος Αφρικανός και ο Ευσέβιος ο Παμφίλου. Από δε τους νεωτέρους ο θείος Μάξιμος, ο Παχυμέρης, ο Γεννάδιος Σχολάριος, ο Νικηφόρος Θεοτόκης και ο Ινσουίτης Κορδέριος. Περισσότερον όμως τούτων, την μεγάλην λεπτολόγησιν την έκαμεν ο Άγιος Διονύσιος ο Αεροπαγίτης (πρβλ. Λαπατά Σπυρίδωνος (Θεολόγου), Τα επί μέρους θαύματα κατά την έκλειψι του ηλίου την ώρα της Σταυρώσεως, περιοδ. «Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός», Ι. Μητρ. Αιτωλίας και Ακαρνανίας, τεύχ. 15, Σεπτ. 2010, σελ. 30- 33)] .

Ο Όσιος Νικόδημος ο Αγιορείτης κάμνει σχετικήν αναφοράν εις το «Συμβουλευτικόν Εγχειρίδιον»: «Περί του πόσα θαύματα περιέχει εν αυτώ το εν θαύμα της επί της σταυρώσεως του Κυρίου γενομένης υπερφυσικής εκλείψεως του ηλίου» (βλ. Οσίου Πατρός ημών Νικοδήμου του Αγιορείτου, Συμβουλευτικόν Εγχειρίδιον· ήτοι, περί φυλακής των πέντε αισθήσεων της τε φαντασίας του νοός και της καρδίας και ποίαί εισιν αι οικείαι του νοός ηδοναί.

Επεξειργασμένον υπό Σωφρονίου Μοναχού Αγιορείτου εκ Ραιδεστού Κεχαγιόγλου, Βιβλιοπ. Νεκτάριος Παναγόπουλος, Κολοκοτρώνη 9, Αθήναι, σελ. 307-312).[Καλόν Πάσχα και Καλήν Ανάστασιν τοις εντευξομένοις ευσεβέσι και Ορθοδόξοις Χριστιανοίς, διά το Σωτήριον Έτος 2023].

ΜΕΓΑΛΗ ΤΡΙΤΗ : ΤΟ ΤΡΟΠΑΡΙΟ ΤΗΣ ΚΑΣΣΙΑΝΗΣ ΑΠΟ ΤΑ ΛΑΜΠΕΡΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΑΓΙΟΡΕΙΤΩΝ ΜΟΝΑΧΩΝ

 

Το Τροπάριο της Κασσιανής

Το βράδυ της Μεγάλης Τρίτης, ψάλλεται στις Εκκλησίες ο όρθρος της Μεγάλης Τετάρτης. Το τελευταίο τροπάριο στην ακολουθία είναι αυτό της ευσεβούς και λογίας ποιητρίας του Βυζαντίου, Κασσιανής.

Από τον βυζαντινό χρονογράφο Συμεών Μάγιστρο (990 μ.Χ) μαθαίνουμε ότι η Ευφροσύνη, μητέρα του αυτοκράτορα Θεόφιλου και κόρη του Κωνσταντίνου του ΣΤ’, στην προσπάθειά της να παντρέψη το γιο της, το έτος 830μ.Χ, διοργάνωσε στην μεγαλόπρεπη αίθουσα Τρικλίνιο των ανακτόρων της Κωνσταντινούπολης, μεγάλη σύναξη από τις πιο όμορφες κοπέλες της Αυτοκρατορίας. Η προσέλευση υπήρξε μεγάλη από «καλλίστας παρθένους». Κι όταν παρατάχθηκαν στη σειρά, καθισμένες πάνω σε πολυτελή ανάκλιντρα, ο αυτοκράτορας Θεόφιλος περιήλθε μπροστά τους να διαλέξη την μέλλουσα σύζυγό του και αυτοκράτειρα, δίνοντας σε όποια διάλεγε ένα χρυσό μήλο.

Η ομορφότερη ήταν η Κασσιανή, που η ομορφιά της θάμπωσε το νεαρό Θεόφιλο και σ’ αυτήν επρόκειτο να δώση το μήλο, σύμβολο της προτίμησής του. Θέλοντας όμως να διαπιστώση αν και η εξυπνάδα της ήταν ανάλογη με την ομορφιά της, της είπε: «Ως άρα δια γυναικός ερρύη τα φαύλα» («Από τη γυναίκα ξεκινούν τα κακά πράγματα»), υπονοώντας την Εύα. Η Κασσιανή όμως δεν ξαφνιάστηκε και θέλοντας να δείξη και την εξυπνάδα της απάντησε: «Αλλά και δια γυναικός πηγάζει τα κρείττονα» («Και από τη γυναίκα πηγάζουν τα καλύτερα, τα ευγενέστερα»), υπονοώντας την Παναγία, που έφερε στον κόσμο το μεγαλύτερο αγαθό.

Αυτή όμως η πράγματι έξυπνη απάντηση χαρακτηρίσθηκε από τον Θεόφιλο ότι περιείχε και κάποια προπέτεια και επιπολαιότητα, οπότε έδωσε το μήλο στην επίσης ωραία, αλλά και σεμνή Θεοδώρα.

Η Κασσιανή απογοητεύθηκε από την αποτυχία της και πήρε την απόφαση να αποτραβηχτή από τον κόσμο και να μονάση. Έκτισε με δικά της χρήματα ένα μοναστήρι, που πήρε αργότερα το όνομά της, ντύθηκε το μοναχικό σχήμα και αφιερώθηκε στη λατρεία του Χριστού και στην ποίηση, συνδυάζοντας έτσι τη βαθειά ευσέβεια και την κλίση της στα γράμματα. Λέγεται μάλιστα ότι μετά την αποτυχία της είπε: «Επειδή δεν έγινα βασίλισσα του προσκαίρου τούτου κόσμου, θα γίνω υπήκοος της αιωνίας Βασιλείας του Χριστού».

Εκεί στο μοναστήρι εκδηλώθηκε και το έμφυτο καλλλιτεχνικό της ταλέντο και το βαθύ θρησκευτικό της συναίσθημα συνθέτοντας εκκλησιαστικούς ύμνους, τροπάρια, Ιδιόμελα. Εκεί στην ήσυχη και υποβλητική ατμόσφαιρα του μοναστηριού συνέθεσε και το περίφημο Ιδιόμελο «Τροπάριο της Κασσιανής» από το όνομά της, που αργότερα η Ορθόδοξη Εκκλησία το καθιέρωσε ως Δοξαστικό των Αποστίχων του Όρθρου της Μεγάλης Τετάρτης.

Φαίνεται καθαρά ότι η Κασσιανή εμπνεύστηκε το Ιδιόμελο αυτό τροπάριο από τα λόγια των Ευαγγελιστών, που δεν αναφέρονται στη Μαρία τη Μαγδαληνή, όπως πολλοί πιστεύουν, αλλά στην ανώνυμη αμαρτωλή γυναίκα, τη μοιχαλίδα, που ο Χριστός έσωσε από βέβαιο λιθοβολισμό του έξαλλου πλήθους των Φαρισαίων για το ηθικό της παράπτωμα, με εκείνα τα λόγια Του: «Ο αναμάρτητος πρώτος τον λίθον βαλέτω επ’ αυτήν». Και όταν αργότερα ο Ιησούς βρέθηκε στο σπίτι του Σίμωνα του Φαρισαίου του λεπρού, η αμαρτωλή εκείνη γυναίκα αισθάνεται την ανάγκη να πάη να εκφράση την ευγνωμοσύνη και αφοσίωσή της στον Σωτήρα Χριστό. Αγοράζει αρώματα, ντύνεται ταπεινά και σεμνά και ταπεινωμένη και συντετριμμένη, με δάκρυα στα μάτια, έρχεται και πλένει τα πόδια του Ιησού και τα σκουπίζει με τα ξέπλεκα μαλλιά της. Τα δάκρυά της εκείνα ήταν δάκρυα ελέους και συντριβής και κλαίει με πάθος να την ευσπλαχνιστή ο Θεός της αγάπης και της συγχώρεσης.

Το παραπάνω περιστατικό το αναφέρουν οι τρεις από τους τέσσερις Ευαγγελιστές.

Ο Λουκάς (ζ. 37-38) γράφει: «Και ιδού γυνή εν τη πόλει ήτις ην αμαρτωλός, και επιγνούσα ότι ανάκειται εν τη οικία του Φαρισαίου, κομίσασα αλάβαστρον μύρου και στάσα οπίσω παρά τους πόδας αυτού κλαίουσα, ήρξατο βρέχειν τους πόδας αυτού τοις δάκρυσι και ταις θριξί της κεφαλής αυτής εξέμασσε και κατεφίλει τους πόδας αυτού και ήλειφε τω μύρω».

Ο Ματθαίος (κστ`, 6-7): «Του δε Ιησού γενομένου εν Βηθανία εν οικία Σίμωνος του λεπρού, προσήλθεν αυτώ γυνή αλάβαστρον μύρου έχουσα βαρυτίμου, και κατέχεεν επί την κεφαλήν αυτού ανακειμένου».

Και ο Μάρκος (ΙΔ` 3) λέγει: «Και όντος αυτού εν Βηθανία εν τη οικία Σίμωνος του λεπρού, κατακειμένου αυτού ήλθε γυνή έχουσα αλάβαστρον μύρου νάρδου πιστικής πολυτελούς και συντρίψασα το αλάβαστρον κατέχεεν αυτού κατά της κεφαλής».

Και την πληγωμένη και πονεμένη καρδιά της Κασσιανής δεν ήταν δυνατόν να μην αγγίξη ο κραδασμός εκείνης της αμαρτωλής γυναίκας. Και διατυπώνει στο αριστουργηματικό εκείνο τροπάριο, που φέρει το όνομά της, με λυρική έξαρση και υποβλητικότητα τον δικό της ψυχικό κραδασμό.

Κύριε, ἡ ἐν πολλαῖς ἁμαρτίαις περιπεσοῦσα γυνή, Κύριε, η γυναίκα που έπεσε σε πολλές αμαρτίες

τὴν σὴν αἰσθομένη θεότητα, μυροφόρου ἀναλαβοῦσα τάξιν, σαν ένοιωσε τη θεότητά σου, γίνηκε μυροφόρα

ὀδυρομένη, μύρα σοι, πρὸ τοῦ ἐνταφιασμοῦ κομίζει. και σε άλειψε με μυρουδικά πριν από τον ενταφιασμό σου

Οἴμοι! λέγουσα, ὅτι νύξ μοι ὑπάρχει, οἶστρος ἀκολασίας, κι έλεγε οδυρόμενη: Αλλοίμονο σε μένα, γιατί μέσα μου είναι νύχτα κατασκότεινη

ζοφώδης τε καὶ ἀσέληνος ἔρως τῆς ἁμαρτίας. και δίχως φεγγάρι, η μανία της ασωτείας κι ο έρωτας της αμαρτίας.

Δέξαι μου τὰς πηγὰς τῶν δακρύων, Δέξου από μένα τις πηγές των δακρύων,

ὁ νεφέλαις διεξάγων τῆς θαλάσσης τὸ ὕδωρ· εσύ που μεταλλάζεις με τα σύννεφα το νερό της θάλασσας.

κάμφθητί μοι πρὸς τοὺς στεναγμοὺς τῆς καρδίας, Λύγισε στ’ αναστενάγματα της καρδιάς μου,

ὁ κλίνας τοὺς οὐρανοὺς τῇ ἀφάτῳ σου κενώσει. εσύ που έγειρες τον ουρανό και κατέβηκες στη γης.

Καταφιλήσω τοὺς ἀχράντους σου πόδας, Θα καταφιλήσω τα άχραντα ποδάρια σου,

ἀποσμήξω τούτους δὲ πάλιν τοῖς τῆς κεφαλῆς μου βοστρύχοις· και θα τα σφουγγίσω πάλι με τα πλοκάμια της κεφαλής μου·

ὧν ἐν τῷ παραδείσῳ Εὔα τὸ δειλινόν, αυτά τα ποδάρια, που σαν η Εύα κατά το δειλινό,

κρότον τοῖς ὠσὶν ἠχηθεῖσα, τῷ φόβῳ ἐκρύβη. τ’ άκουσε να περπατάνε, από το φόβο της κρύφτηκε.

Ἁμαρτιῶν μου τὰ πλήθη καὶ κριμάτων σου ἀβύσσους Των αμαρτιών μου τα πλήθη και των κριμάτων σου την άβυσσο,

τίς ἐξιχνιάσει, ψυχοσῶστα Σωτήρ μου; ποιος μπορεί να τα εξιχνιάση, ψυχοσώστη Σωτήρα μου;

Μή με τὴν σὴν δούλην παρίδῃς, ὁ ἀμέτρητον ἔχων τὸ ἔλεος. Μην καταφρονέσης τη δούλη σου, εσύ που έχεις τ’ αμέτρητο έλεος

Άγιον Όρος: Πλήθη από προσκυνητές – Μέχρι τη Μ. Παρασκευή δεν δέχεται άλλους επισκέπτες

 

Μοναστήρια, σκήτες και κελιά δεν δέχονται άλλους επισκέπτες μέχρι τη Μ. Παρασκευή – Πλήθος κόσμου και στις λιτανείες μετά το Πάσχα.

Μετά από τρία χρόνια απαγορεύσεων και περιορισμών, λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού, οι προσκυνητές επέστρεψαν στο Άγιον Όρος, για να γιορτάσουν το Πάσχα.

Μόνο το περασμένο Σάββατο του Λαζάρου, 900 άτομα έφτασαν με τα πλοία της γραμμής και τα θαλάσσια ταξί, ενώ δεν δίνονται πλέον παρά ελάχιστα και κατ΄εξαίρεση διαμονητήρια, καθώς μοναστήρια, σκήτες και κελλιά δεν μπορούν να φιλοξενήσουν άλλους επισκέπτες.

Η κατάνυξη και η ηρεμία που αποπνέει το Όρος σε συνδυασμό με το βυζαντινό τυπικό στις ακολουθίες και τις λειτουργίες, οδηγεί πολλούς προσκυνητές να το επιλέγουν για το Πάσχα.

Η πλειονότητα των επισκεπτών είναι φέτος Έλληνες, ενώ από τις ξένες εθνικότητες, όπως αναφέρουν πηγές από την Αθωνική Πολιτεία, ξεχωρίζουν οι Ρουμάνοι που φτάνουν οργανωμένα, ακόμη και με γκρουπ τουριστικών γραφείων. Σε αντίθεση με τα προηγούμενα χρόνια, που γινόταν… απόβαση Ρώσων προσκυνητών, φέτος ελάχιστοι Ρώσοι θα βρεθούν στον Άθω, κυρίως όσοι διαθέτουν ευρωπαϊκά διαβατήρια.

Η πληρότητα στα καταλύματα των μοναστηριών, ξεπερνούν κάθε προηγούμενο μέχρι και τη Μεγάλη Παρασκευή, ενώ το Μεγάλο Σάββατο και την Κυριακή του Πάσχα υπάρχουν λιγότεροι επισκέπτες, κυρίως όσοι θέλουν να ζήσουν την Ανάσταση μέσα σε κλίμα γιορτινό, με κωδωνοκρουσίες που ακούγονται σε όλη τη χερσόνησο του Άθω.

Από τη Δευτέρα του Πάσχα πλήθος πιστών αναμένονται στα μοναστήρια για τις λιτανείες των εικόνων.

Η Δευτέρα μετά το Πάσχα είναι η πιο γιορτινή μέρα για το Άγιον Όρος, καθώς γίνεται η λιτανεία της εικόνας του Άξιον Εστί από το Πρωτάτο. Αντιπρόσωποι από όλες τις μονές συνοδεύουν την περιφορά με δικές τους εικόνες και λείψανα αγίων. Η λιτανεία ξεκινά από τον Ναό του Πρωτάτου και επιστρέφει σε αυτόν μετά από μία διαδρομή 4-5 ωρών και στάσεις σε κονάκια και σκήτες, όπου προσφέρονται σε όλους, μοναχούς και λαϊκούς, κεράσματα, όπως αβγά, τσουρέκι, κόκκινο κρασί, παξιμάδια και τυρί.

Την Τρίτη του Πάσχα ακολουθούν οι λιτανείες εικόνων από άλλες μονές με προεξάρχουσες αυτές της Παναγίας Πορταΐτισσας από την Ιερά Μονή Ιβήρων και της Παναγίας Φοβεράς Προστασίας από την Ιερά Μονή Κουτλουμουσίου.

«24 ΩΡΕΣ» στο Άγιον Όρος- Δείτε το Α' Μέρος (ΒΙΝΤΕΟ)

 

Ισχύει πως όποιος επισκεφθεί το Άγιον Όρος δεν επιστρέφει ο ίδιος; Οι «24 ΩΡΕΣ» μας ταξιδεύουν στο Περιβόλι της Παναγίας μέσω ενός μνημειακού αφιερώματος, φέρνοντας στο φως προσωπικές ιστορίες μοναχών, διακονήματα, αλλά και γεγονότα που ακούγονται, αλλά και βιώνονται από κάθε προσκυνητή…

Το Σάββατο του Λαζάρου στις 8 Απριλίου, στις 18:30, ο Κωνσταντίνος Κωνσταντίνου και η ομάδα του πρόβαλλαν στον ALPHA Κύπρου το Α’ Μέρος του οδοιπορικού στην ευλογημένη γη.

Λίγες ώρες πριν μπούμε στο κλίμα της Μεγάλης Εβδομάδας των Παθών, έρχονται αποκλειστικά πλάνα, μαρτυρίες και ένα μεγάλο πέρασμα από την Ι.Μ. Βατοπαιδίου.

Στο Α΄ Μέρος τα μέλη της αποστολής ξεκινούν το ταξίδι τους με βάρκα από την Ουρανούπολη. Φτάνουν στις ακτές του Αγίου Όρους και καταλήγουν στην Ι.Μ. Βατοπαιδίου, όπου εκεί ζουν δεκάδες Κύπριοι Μοναχοί. 

Οι τηλεθεατές θα ακούσουν την ιστορία του Αγίου Όρους, αλλά και της Μονής Βατοπαιδίου, ενώ θα δουν και τον Κωνσταντίνο να συνομιλεί με αρκετούς Πατέρες.

Εγκατέλειψαν την κοσμική ζωή με μοναδικό στόχο να σώσουν, όπως λένε, τις ψυχές τους, αλλά και τις ψυχές των συνανθρώπων τους μέσω της προσευχής! 

Παράλληλα με τα εντυπωσιακά πλάνα, το τηλεοπτικό κοινό θα έχει την ευκαιρία να πάρει μία γεύση από την καθημερινότητα και τα διακονήματα των Μοναχών.

Πώς είναι η ζωή εκεί; Ποια είναι τα πρέπει και τα μη και πώς το Άγιον Όρος καταφέρνει να παραμένει ανάχωμα στον σύγχρονο κόσμο; 

Σε σκηνοθεσία Γιώργου Νταούλη, μην χάσετε το Α’ Μέρος του οδοιπορικού στο Άγιον Όρος! Οι «24 ΩΡΕΣ» καταγράφουν εικόνες και μαρτυρίες μέσα από τον σύγχρονο εξοπλισμό της εκπομπής, αναζητώντας ταυτόχρονα και όλα όσα αναφέρουν οι προσκυνητές κάθε φορά που επιστρέφουν από το Άγιον Όρος. 

Το φως στα πρόσωπα των Πατέρων, η αίγλη του Βυζαντίου, αλλά και τόσες "απόκοσμες" ιστορίες… έρχονται στην εκπομπή-ντοκιμαντέρ που τολμά να βγει και εκτός συνόρων.

ΔΕΙΤΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΕΚΠΟΜΠΗ ΕΔΩ ΠΑΤΩΝΤΑΣ ΠΑΝΩ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΕΙΚΟΝΑ.

Η ΠΟΡΕΙΑ ΠΡΟΣ ΤΟ ΘΕΙΟΝ ΠΑΘΟΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΣΤΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ

 Οι ακολουθίες, η διατροφή, το τελετουργικό της Μεγάλης Εβδομάδας στο Περιβόλι της Παναγίας - Οι λιτανείες τη Δευτέρα του Πάσχα και ο λαμπρός εορτασμός στο Πρωτάτο.

Αυστηρή νηστεία και περισυλλογή. Κατάνυξη και προσευχή. Ολονύκτιες λειτουργίες υπό το φως των κεριών. Έτσι περνούν τη Σαρακοστή οι αγιορείτες μοναχοί που ετοιμάζονται για τη Μεγάλη Εβδομάδα, με προσμονή και σιωπή.

Η ολάνθιστη φύση στη χερσόνησο του Άθω έρχεται σε αντίθεση με την πένθιμη ατμόσφαιρα εντός των μοναστηριών, όπου στα καθολικά ακούγονται θρηνητικοί ύμνοι, ενώ στα κελλιά οι μοναχοί περνούν όλη τη μέρα με προσευχή, αρνούμενοι ακόμη και να συνομιλήσουν με τους προσκυνητές.

Οι ακολουθίες της Μεγάλης Εβδομάδας – Βυζαντινή μεγαλοπρέπεια και προσευχή

Η Μεγάλη Εβδομάδα δεν ακολουθεί τη συνηθισμένη θρησκευτική τελετουργία στο Άγιον Όρος. Ο ήχος από το τάλαντο, τον κόπανο και το αγιοσίδερο σπάει την απόλυτη ησυχία της νύχτας και οι σκιές των μοναχών υπό το φως των κεριών, σε απόλυτη σιωπή, διαβαίνουν την είσοδο του καθολικού.

Κάθε ξημέρωμα υπάρχει μια ιδιαίτερα ακολουθία σε κλίμα κατάνυξης, έντονης πνευματικότητας και προσμονής για την κορύφωση του Θείου Πάθους και την Ανάσταση.

Οι προσκυνητές ακολουθούν στωικά το πρόγραμμα και συζητούν με τους πνευματικούς πατέρες για τη μετά θάνατον ζωή και όλα όσα τους απασχολούν.

Τη Μεγάλη Πέμπτη ψάλλεται η Θεία Λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου και το βράδυ τα 12 Ευαγγέλια υπό το φως των κεριών. Όλες οι ακολουθίες της Μεγάλης Εβδομάδας διαρκούν πολύ περισσότερο από όσο στις ενορίες και εντός των ναών υπάρχει μόνο το φως των κεριών. Οι πολυέλαιοι θα ανάψουν μετά την Ανάσταση. Τα Πάθη του Χριστού απαιτούν μυσταγωγία και κατάνυξη.

Στο Άγιον Όρος δεν στολίζουν επιτάφιο με τη μορφή που γνωρίζουμε, δηλαδή αυτό το ξύλινο κουβούκλιο. Ο επιτάφιος -το πολύτιμο χρυσοκέντητο ύφασμα, το οποίο παριστάνει τη Θεία Αποκαθήλωση- τοποθετείται πάνω σε ένα τραπέζι, κοσμείται με φρέσκα λουλούδια, συνήθως λευκού και κόκκινου χρώματος, ενώ κατά το βυζαντινό τυπικό δεν βγαίνει στην περιφορά ο Εσταυρωμένος, αλλά μία εικόνα.

Στο Περιβόλι της Παναγίας υπάρχουν -σε διάφορες μονές και σκήτες- παλιοί και σπάνιοι επιτάφιοι, χρυσοκέντητοι και με πολύτιμα πετράδια που κρύβουν σπουδαίες ιστορίες. Από τους πιο παλιούς και μεγάλης θρησκευτικής και όχι μόνο αξίας, είναι οι επιτάφιοι της Ιεράς Μονής Βατοπεδίου, της Μονής Διονυσίου, της Ιεράς Μονής Ιβήρων, της Εσφιγμένου. Ο τελευταίος μάλιστα χρονολογείται στον 17ο αιώνα και έχει έρθει στον Άθωνα από την Κωνσταντινούπολη. Βαρύτιμοι κεντητοί με ολόχρυση κλωστή επιτάφιοι, ρωσικοί προέλευσης και τεχνοτροπίας, υπάρχουν στη Μονή του Αγίου Παντελεήμονα και αλλού.

Η περιφορά του επιταφίου και της εικόνας είναι ένα τυπικό που ακολουθείται σε όλες τις μορφές του μοναχισμού: και στον κοινοβιακό (στις 20 μονές) και στον λαυρεωτικό (στις σκήτες) και στον αναχωρητικό (στις καλύβες και στα κελλιά). Μια βουβή πομπή μοναχών και λαϊκών, με επικεφαλής τον ηγούμενο της μονής ή τον γέροντα της σκήτης, κάνει τον γύρο του μοναστηριού και μόνο οι ύμνοι της Ακολουθίας των Παθών σπάνε τη σιγαλιά της νύχτας.

Το Μεγάλο Σάββατο η πρώτη Ανάσταση γίνεται το πρωί και κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης του Ευαγγελίου ένας μοναχός μοιράζει βάγια, ενώ το βράδυ η λειτουργία ξεκινά από νωρίς και διαβάζονται οι Πράξεις των Αποστόλων. Πριν ξεκινήσει η ακολουθία ο ηγούμενος της κάθε μονής και όλοι οι μοναχοί, φορώντας πανηγυρικά άμφια, κρατούν εικόνες στα χέρια και όλοι περνούν και προσκυνούν, ασπαζόμενοι ο ένας τον άλλον.

Το βράδυ του Μ. Σαββάτου αρχίζει με την Παννυχίδα. Η Παννυχίδα είναι παλαιά Ακολουθία του ενοριακού-ασματικού τυπικού που ψαλλόταν στην Κωνσταντινούπολη ώς το 1204 και στη Θεσσαλονίκη ώς την εποχή του Αγίου Συμεών Αρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης (1429), κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Τεσσαρακοστής στη θέση του σημερινού Μοναχικού Αποδείπνου. Είναι δομημένη σε τρία ψαλμικά αντίφωνα και περιλαμβάνει επίσης ευαγγελική περικοπή με κυρίαρχο θέμα την προσευχή. Ακολουθεί η τελετή της Αναστάσεως και κατόπιν του Όρθρου.

Στο Άγιον Όρος η Ανάσταση δεν γίνεται ακριβώς τα μεσάνυχτα, ακολουθούν το βυζαντινό τυπικό και το «Χριστός Ανέστη» ψάλλεται κατά περίπτωση, στις 2, στις 3 ή και αργότερα, ανάλογα με το πότε θα ξεκινήσει η λειτουργία, η οποία και ολοκληρώνεται νωρίς το πρωί, γύρω στις 6. Στο «Χριστός Ανέστη» όλο το Όρος μεταμορφώνεται. Οι καμπάνες και τα σήμαντρα χτυπούν χαρμόσυνα και ασταμάτητα. Η Λαμπρή βρίσκει το νόημά της, αφού λάμπουν τα πάντα και ανάβουν όλα τα φώτα. Σε κάποια μοναστήρια οι προσκυνητές ρίχνουν πυροτεχνήματα, στις Καρυές ωστόσο αυτό απαγορεύεται αυστηρά.

Το ξημέρωμα, μοναχοί και λαϊκοί πηγαίνουν στην τράπεζα και στη συνέχεια ξεκουράζονται, καθώς στις 15:00 της Κυριακής του Πάσχα τελείται ο Εσπερινός της Αγάπης και διαβάζεται το Ευαγγέλιο της Αναστάσεως του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου, που είναι γραμμένο στην ομηρική διάλεκτο. Στη συνέχεια προσφέρεται κέρασμα στο Αρχονταρίκι κάθε μονής, όπου μοναχοί και κοσμικοί συζητούν θέματα θεολογικής φύσης.

Οι λαμπρές λιτανείες τη Δευτέρα του Πάσχα – Η περιφορά του Άξιον Εστί

Η Δευτέρα του Πάσχα είναι η πιο γιορτινή μέρα για το Άγιον Όρος. Μοναχοί από όλη την αθωνική χερσόνησο συρρέουν στον Ναό του Πρωτάτου στις Καρυές για την περιφορά της εικόνας του Άξιον Εστί. Κάθε μοναστήρι συμμετέχει με δικές του εικόνες και ιερά λείψανα που συνοδεύουν τη λιτανεία. Με αφετηρία τον Ναό του Πρωτάτου η πομπή κατευθύνεται προς την Ιερά Μονή Κουτλουμουσίου, τη Σκήτη του Αγίου Ανδρέα και μετά από μια διαδρομή 3 ωρών επιστρέφει στις Καρυές και η ιερή εικόνα τοποθετείται στον Ναό. Σύντομες στάσεις γίνονται σε σκήτες και κελλιά, όπου προσφέρονται σε όλους αβγά, τσουρέκι, γλυκόπιοτο κρασί και τυρί.

Την Τρίτη του Πάσχα λιτανείες εικόνων γίνονται σε όλα τα μοναστήρια με κορυφαίες αυτές της Παναγίας Πορταΐτισσας στην Ιερά Μονή Ιβήρων και της Παναγίας Φοβεράς Προστασίας στην Ιερά Μονή Κουτλουμουσίου.

Η διατροφή της Μεγάλης Εβδομάδας και του Πάσχα

Όλη η Σαρακοστή για τους μοναχούς σημαίνει αλάδωτο φαγητό και όχι ψάρια, εκτός Σαββάτου και Κυριακής, όπου επιτρέπονται μόνο τα μαλάκια. Η τράπεζα περιλαμβάνει όσπρια, λαχανικά, φρούτα, ταχίνι, χαλβά, ελιές, ενώ ψάρι σερβίρεται μόνο την ημέρα του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου και την Κυριακή των Βαΐων.

Η Μεγάλη Παρασκευή είναι ημέρα αυστηρής νηστείας, γι΄αυτό και δεν ανοίγει η τράπεζα και οι μοναχοί τρώνε μόνο λίγο ψωμί ή ξηρούς καρπούς. Στις σκήτες και στα κελλιά οι μοναχοί δεν σηκώνονται από τη θέση τους και δεν αφήνουν την περισυλλογή, παρά μόνο το βράδυ για τη λειτουργία.

Ωστόσο σε κάποιες μονές έχει επικρατήσει τα τελευταία χρόνια να σερβίρεται λαδερό φαγητό τη Μεγάλη Πέμπτη, ενόψει της αυστηρής αφαγίας την επόμενη μέρα.

Φτωχό είναι το τραπέζι του Μεγάλου Σαββάτου, κυρίως επειδή υπάρχει μεγάλη προετοιμασία για την Κυριακή του Πάσχα. Το πασχαλινό τραπέζι που στρώνεται την Κυριακή λίγο μετά τις 6 το πρωί κι αμέσως μόλις ολοκληρωθεί η λειτουργία της Αναστάσεως είναι πλούσιο. Πριν το φαγητό, ο ηγούμενος της μονής ή ο γέροντας διαβάζει την ευχή του αγιασμού των αβγών και του τυριού, καθώς τα αβγά και τα γαλακτοκομικά προϊόντα απουσιάζουν σε όλη τη Σαρακοστή.

Το γεύμα περιλαμβάνει ψάρι αγιορείτικο, που είναι ροφός ή μπακαλιάρος, συνήθως σε φέτες και σε ζωμό κρεμμυδιού, ψαρόσουπα με πράσινα λαχανικά σαν μαγειρίτσα, κόκκινα αβγά, τυρί, φρούτα και γλυκό.

Όλα στο Άγιον Όρος είναι διαφορετικά αυτές τις μέρες. Η άκρα σιωπή που ξεκινά αύριο θα δώσει τη θέση της στη λαμπρότητα της ερχόμενης Κυριακής και στην ιερότητα των λιτανειών της Δευτέρας και της Τρίτης του Πάσχα.

Το Πάσχα αποτελεί μια συγκλονιστική εμπειρία για όσους τη ζήσουν στην πολίχνη των Καρυών, στις παρυφές της Σιμωνόπετρας, κάτω από τους χρυσούς τρούλους του Αγίου Παντελεήμονα, στα 50 κελλιά της Σκήτης της Αγίας Άννας, στα Καρούλια με τους λιγοστούς ερημίτες, στα Κατουνάκια, ή σε μια καλύβη παρέα με έναν πράο και σοφό γέροντα. Συγκίνηση, δέος και αγαλλίαση ψυχής σε κάθε συναπάντημα με την αγιοσύνη και σε κάθε «ευλογείτε», που ανταλλάσσουν κοσμικοί και μοναχοί.