Κείμενο του Χρήστου Μακρόπουλου με αφορμή την κυκλοφορία του νέου βιβλίου του Rowan Williams "Στο πλάι ενός αθώου: Η δίκη του Χριστού και η δική μας", από τις εκδόσεις Εν Πλω
«Είναι ίσως ένα από τα καλύτερα βιβλία που έχουν γραφτεί για την πίστη. Ή που έχω διαβάσει εγώ τέλος πάντων». Ήταν το πρώτο σχόλιο του επιμελητή των εκδόσεων Εν Πλω όταν διάβασε την ελληνική μετάφραση του βιβλίου του Rowan Williams «Στο πλάι ενός Αθώου: η δίκη του Χριστού και η δική μας».
Θα ήθελα, με αφορμή αυτό το σχόλιο, να κάνω τρεις προεκτάσεις, καθεμιά απ’ τις οποίες θα μπορούσε να έχει τον εξής υπότιτλο: η πίστη ως θέση, η πίστη ως τόπος, και η πίστη ως χρόνος.
Ο κορμός του βιβλίου είναι η αφήγηση της δίκης του Χριστού όπως παρουσιάζεται στα τέσσερα Ευαγγέλια. Μια πρόχειρη ανάγνωση των κειμένων μπορεί να οδηγήσει στο συμπέρασμα ότι, με μικρές παραλλαγές, δεν υπάρχουν ιδιαίτερες διαφορές μεταξύ τους.
Ο συγγραφέας όμως «διαβάζει» με εντυπωσιακή εμβρίθεια τα περιγραφόμενα περιστατικά, και αναδεικνύει συναρπαστικές πτυχές και ιδιαιτερότητες που δεν είναι διόλου προφανείς ή εμφανείς.
Από την ανάλυση (την οποία διανθίζουν αναφορές στη λογοτεχνία), προκύπτει πως η Δίκη του Χριστού θέτει ως πρόκληση για τον πιστό το πού αυτός θα σταθεί, ποια θα είναι η στάση ζωής που καλείται να υιοθετήσει. Kαι αυτή η θέση δεν μπορεί παρά να είναι στο πλάι του δικαζόμενου Ιησού, δηλαδή στο πλάι Εκείνου που αποκηρύσσει εκουσίως κάθε σχέση προς την έννοια της εξουσίας και της ισχύος όπως τις κατανοεί ο κόσμος.
Μια τέτοια πίστη έχει κόστος, σε καλεί να βγεις από το προστατευόμενο περιβάλλον από όπου με ασφάλεια διάγεις τον βίο, και να ταυτιστείς με τους ανίσχυρους και άφωνους αυτού του κόσμου: «Για τους Χριστιανούς, είναι τεράστιας σημασίας, ριζικής σημασίας, να ζούμε σε ένα πλαίσιο όπου δεν είμαστε προστατευμένοι από την θέα των ανίσχυρων».
Μια δεύτερη διάσταση της πίστης που προκύπτει μέσα από τις σελίδες του βιβλίου αφορά στο τι λογής Βασίλειο είναι το Βασίλειο του Χριστού στο οποίο θέλουμε να ανήκουμε. «Η δική μου βασιλεία δεν προέρχεται από αυτόν τον κόσμου», λέει ο Χριστός στον Πιλάτο.
Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι δεν χωρούν σε αυτό έννοιες όπως «βία» και «υπεράσπιση». Θέλουμε να ανήκουμε σε ένα Βασίλειο εκτεθειμένο στους πάντες, ένα Βασίλειο που «δεν ανταγωνίζεται για την κατοχή επικράτειας στον κόσμο», ένα Βασίλειο που δεν έχει ανάγκη τη δική μας υπεράσπιση ή βίαιη αντίδραση έναντι όσων το εχθρεύονται, ένα Βασίλειο, τέλος, του οποίου ο Βασιλιάς αφήνεται να ηττηθεί, να οδηγηθεί σαν πρόβατο στο θάνατο, αντλώντας τη δύναμή του απ’ την απέραντη ισχύ της ταπεινής αγάπης.
Η τρίτη διάσταση της πίστης έχει να κάνει με τον χρόνο της ζωής μας. Ο Rowan Williams τονίζει μέσα απ’ τις σελίδες του βιβλίου ότι ο χρόνος της πίστης είναι το παρόν, αυτό που προσδιορίζεται από τις συντεταγμένες της παρούσας στιγμής.
Η πρόκληση για όσους θέλουν να είναι μαθητές του Χριστού είναι να καταφέρουν να υπάρξουν «στην παρουσία του παρόντος», το στοίχημα είναι «να προσπαθήσουμε να επιμείνουμε στην εμπειρία αυτού εδώ του σώματος, αυτού εδώ του νου, αυτής εδώ της στιγμής» καθότι «δεν γίνεται να αρνηθούμε τον τρομερό χαρακτήρα της παρούσας στιγμής».
Είναι κάτι που ο συγγραφέας επαναλαμβάνει και στο προηγούμενο βιβλίο του (το πρώτο που κυκλοφόρησε στα ελληνικά) με τίτλο «Το μυστικό της ερήμου».
Το να προσπαθείς να ζεις στο παρόν είναι, και πάλι, μια αντίληψη περί πίστης που ξεβολεύει: πόσο πιο εύκολο δεν είναι να αφεθούμε στην ασφαλή ή γλυκιά ψευδαίσθηση αυτού που υπήρξε ή αυτού που δεν έχει υπάρξει ακόμα, αρνούμενοι να αναλάβουμε την ευθύνη του παρόντος μας – έναντι της τωρινής πνευματικής μας κατάστασης και έναντι των ανθρώπων που σήμερα βρίσκονται στο πλάι μας.
Ο Rowan Williams μιλά με τόλμη και απευθύνεται σε Χριστιανούς που διαλέγουν το δύσκολο μονοπάτι της εγρήγορσης και της τόλμης: σε εκείνους που τολμούν, πρώτον, να βγουν από τα ασφαλή όρια περιχαρακωμένων και απροβλημάτιστων επιλογών· δεύτερον, τολμούν να ζήσουν μέσα στον κόσμο διαλεγόμενοι μαζί του, όχι απορρίπτοντάς τον· και τρίτον, τολμούν να αναζητήσουν τον Χριστό έξω από τα συνήθη πλαίσια συμβατικής ευσέβειας. Είναι ένα βιβλίο για όσους δεν διστάζουν να ρισκάρουν τα πάντα για μια θέση στο πλάι Του.
Xρήστος Μακρόπουλος, μεταφραστής του βιβλίου "Στο πλάι ενός αθώου: Η δίκη του Χριστού και η δική μας"
ROWAN WILLIAMS
ΣΤΟ ΠΛΑΪ ΕΝΟΣ ΑΘΩΟΥ
Η ΔΙΚΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΚΑΙ Η ΔΙΚΗ ΜΑΣ
Πρόλογος: π.Χαράλαμπος (Λίβυος) Παπαδόπουλος
Μτφρ: Χρήστος Μακρόπουλος | Επιμέλεια: Βασίλης Αργυριάδης
Εκδόσεις Εν Πλω | Σεπτέμβριος 2020
Σχήμα: 14Χ21 / Σελ. 272 / ΤΙΜΗ: 13 €
ISBN: 978-960-619-064-3
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου